අකුරු මැකී නෑ

Tuesday, May 13, 2025

හෘදය සාක්ෂ්‍යයක අඳෝනාව - දෙවෙනි කොටස

“ංආ... විජ්ජා සිස්ස සංගමෙන්... කෝ තොපේ  විජ්ජා සිස්ස සංගමේ මහ ලොකු සභාපතියා?”

ප්‍රශ්නය ඇහුණා විතරය.

මගේ දෙකන්සෙන්ම දාඩිය උතුරන්නට වුණේය. එතෙක් නොතිබුණු ‘සුලු දිය’ පහ කිරීමේ ඕනෑකමකුත් ඇති වුණා වගෙය. ඇත්තම කියනවා නං ඒ වෙලාවේ නිදි ‘සියලු දෙවි දේවතාවුන්ට යදිමින්’... බයේ ගැහෙමින්, ළඟින්ම උන් සිසුවාට මුවාවී වහං වෙලාය හිටියේ...

මොන xත්තද යකෝ තොට ඔය නම කියල දුන්නේ? පරයා, තෝ දැනගන් මේ ඉන්නේ...

දෙකක් නැත. තව චුට්ටකින් මටත් විනේ කැටෙනු ඇත. ඉස්කෝලේ ළමයිනුත් ඉස්සරහදී මටත් හොඳටම සවුත්තු වෙන්නයි වෙන්නේ.

අපි හිටියෙ දෙන්න-දෙන්නා පේළි ගැහිලනෙ.
“බට්ටෝ, මේ පැත්තට වෙයං...” මගෙත් එක්ක හිටි යාළුවා හෙමින් සීරුවේ කොඳුරමින් මාව නොපෙනෙන පැත්තට තල්ලු කෙරුවා. “...අරූ- අර පඩ ගිරවා වටපිට බල බලා උඹව හොයනවා... අරූට පෙන්නන්න තමයි.”

එතකොටම තවත් චණ්ඩියෙක් එතෙන්ට කඩා වැදුණා.
“අඩෝ! මුන්ව අද දවසම පේළි ගස්සලා තියාගෙන ඉන්නද xත්තො උඹ හදන්නේ?” ඒකා අර ප්‍රශ්න අහ-අහ උන්නු කොල්ලගෙ ඇඟට ගොඩ වුණා. “මොකක්ද ඩෝ- වැඩක් කිව්වම කියපු විදිහට කරපංකො මචං... හා හා දැන්ම මුන් ටික දක්කමු ගාල පැත්තට... ඉස්සරහට... ඉස්සරහට.”
පේළිය ඉස්සරහට ඇදෙන්න ගත්තා. විද්‍යා ශිෂ්‍ය සංගමයේ සභාපතිව හෙවිල්ලත් එතැනින්ම නැවතුණා. මං ඉෂ්ට දේවතාවුන් වහන්සේලා ඔක්කොමලටම මතක් කර-කර පිං දුන්නා.

අපි ඔක්කොම දෙසීයක් විතර හිටියනෙ. ඉතිං අපිව තිහ හතළිහේ කට්ටිවලට බෙදලයි එක-එක පැතිවලට අරගෙන ගියේ. එක එක විදිහෙ මැරයෝ- (මැරයෝ නෙවෙයි යමපල්ලෝ) තමයි ඒ ඒ කට්ටිවලට දෙන ‘වද’ තීරණය කළේ.

ඉතිං අපේ පේළියම එක්කගෙන ගියා හරකුන් වගයක් කොටු කරලා හිටිය තැනකට. “පේනව නේද මේ කවුද කියලා?”

අපේ කව්රුන්වත් කට ඇරියෙ නෑ. එතකොට අපට වැටහිලයි තිබ්බේ මොකක් කිව්වත් උන්ගෙන් බැණුම් අහන්න වෙන විත්තිය. එයාලට ඒකටත් කේන්තියි.
“තොපිලගේ කටවල්වල පිට්ටුද යකෝ. පේන්නැද්ද අපේ උත්තමයෙක් ප්‍රශ්නයක් ඇහුවා. උත්තර දීපියව්. නැත්තං තොපි අද ගෙදර යන්න නෙවෙයි... හරිද?” පන්දමෙක් එයාලගේ ලොක්කව පෙන්නලා කිව්වා. ඊට පස්සේ අර ප්‍රශ්නෙත් ආපහු මතක් කළා.

අපේ සගයෙක් උත්තර දුන්නා. උත්තරේ නං මට මතක නෑ. හැබැයි එයා කිව්වේ ‘එතන කොටු කරල උන්නු හරකගෙ නම’. ඒ හැම කුටියකම ඉස්සරහින් ඒකෙ ඉන්න ගවයාගේ සත්ත්ව විද්‍යාත්මක නම (වෙන්නැති) සටහන් කළ පුවරුවක් බැගින් හයි කරලා තිබුණනෙ.

“මොන xත්තද යකෝ තොට ඔය නම කියල දුන්නේ? පරයා, තෝ දැනගන් මේ ඉන්නේ...” කියලා අර නායකයා දිගම දිග වග-වාසගමක් එක්කල මොකක්දෝ හරුපයක් දෙසපි.
ඒ වාසගම දේශපාලඥ නළුවෙකුගේ ‘සද්ද විද්ද රාජපක්‍ෂ පළඟ පතිර අඹකුමාරගේ රන්ජන් ලියෝ සිල්වෙස්ටර් අල්පෝන්සු’ නම වගේ කලවම් එකක්. මං වහන්සේම කලින් ලියූ post එකක සඳහන් ‘දිගම නම ඇති
වයස්ගතම කාන්තාව වූ ‘සපත සාපත සා දිසාපති බමුණු බ්‍රාහ්මණ අබේකෝන් විජේසුන්දර විජේකෝන් මුදියන්සේලාගේ බිසෝ මැණිකේ විජේකෝන්’ නමටත් වඩා දිග එකක්...

දැන් උඹ කියපං බලන්න මේ වෘෂභ රාජෝත්තමයාණන් වහන්සේගේ නම...

මෙලෝ පුතයෙකුට ලේසියෙන් මතක නොහිටින ඒ ‘නම’ බර තියමින් උච්චාරණය කරපු අර හාදයා නියෝගයකුත් කරපි. “දැන් උඹ කියපං බලන්න මේ වෘෂභ රාජෝත්තමයාණන් වහන්සේගේ නම...”

වෙන වෙලාවක වගේ නං ඒ වගේ විපිරියාසවලට මට හිනා යනවා. ඒත් මර බයටමදෝ හිනාව මගෙන් ඈතට ගිහිං. අනේ, අර ළමයත් ගොළු වෙලා: බයෙන් ගල් ගැහිලා. අපි ඔක්කොමලා ගල්බීත වෙලා නිස්සද්දව උන්නා මිසක් කටක් හෙලෙව්වෙ නෑ.

“ඔහොමද යකෝ තොපිලා යමක් ඉගෙන ගන්නේ? මූ විතරක් නෙවෙයි, මේ සැරේ උඹලා සේරම මෙයාගේ නම මතක තියා ගන්න ඕනෑ. මම එක සැරයයි කියන්නේ. ඒ නම මතක තියාගන්න බැරි xකයලගේ කලිසම් ගලවල ඔලුවට අන්දවනවා...” ඒගොල්ලන්ට සාධාරණය පිණිස මේ කාරණාවත් සඳහන් කළ යුතුම එකක්. එදා එයාලා තරහෙන් කතා කළත්- කුණුහරුප කිව්වේ ඉතාමත් අඩුවෙන්! එහෙමත් කෙනෙක් විතරයි එහෙම කිව්වෙත්.

අර ‘වෘෂභ රාජයාගේ නාමය’ හරියට කියන්න සමතෙක් අපේ group එකේ හිටියෙ නෑ. ඒත් දඬුවම් කෙරුණේ ටික දෙනෙකුටයි. ඒ හැමෝම දිග කලිසම් ඇඳගෙන හිටි කැපී පෙනිච්ච අය!
“හරියට නමක් මතක තියා ගන්න බෑ. ඒ වුණාට දැන්මම දිග කලිසංවලට බැහැලා. මනමාලකම නේද යකෝ... අසරණ අම්මල තාත්තලාගේ සල්ලි නේද තොපි ඔය නාස්ති කරන්නේ. නවා ගනිං කලිසම් කකුල් දණිස්ස ගාවට.” / “මචං, මෙන්න මූ කකුල් දෙකම නවනවා. එකයි... එකයි මොට්ටයෝ නවන්න කිව්වේ.” /  “උඹේ දකුණු කකුල... උඹ වම...”

පුදුමේ කියන්නේ ඒ විලම්බීත විගඩම් සේරම කෙරෙද්දී විශ්වවිද්‍යාලේ පිරිමි ළමුන් වගේම ගැහැනු ළමුනුත් හරිම සතුටින් බලාගෙන හිටි එකයි. සාමාන්‍යයෙන් කාන්තා පාර්ශ්වය කරුණාවන්තයි කියලනේ පිළිගැනෙන්නෙ. අනෙක එයාලටත් අපේ පලෝලේ නංගිලා- මල්ලිලා නැතිවද මංදා- එච්චර නපුරු වුණේ...

එහෙම වටේට බලාගෙන උන්නු අයත්, අපට එක එක විධාන දුන්නු අයත් විනාඩි කීපෙකින් එතැනින් ගියා. ඒ වෙනින් කට්ටියක් එතැනට එනවත් එක්කම.

අලුතින් ආව අය එතෙක් අපි කරලා තිබුණු දේවල් හගිස්සන්න පටන් ගත්තේ මොකුත්ම නොදන්නා තාලෙට; අපේම ඕනෑකමට ඒ විකාර කරපු විදිහට සලකමින්. ඊළඟට අතොරක් නැතිව අපටම බනින්න පටන් ගත්තත් එක්ක.
“තොපිට පිස්සුද යකෝ කලිසං කකුල් නවාගෙන ඉන්නේ... දිග කලිසමක් ඇන්දා නං ඒ විදිහට ඉඳපල්ලා... දිග ඇරගනිල්ලා ඕවා.” / “මේ බලපංකො මචං. මුංගේ හැටි. සපත්තු දාන්නවත් දන්නෑ.... දා ගනියව් සපත්තු කකුල්වලට.” / “මොකාද යකෝ මේ හරකට ඔහොම අප්‍රබංශ නමක් දැම්මෙ? මේ බෝඩ් එකේ උගේ වර්ගේ නම ලියල තියෙන්නෙ...”

එයාලා හිටියෙ රැග් බඩගින්නකින්ද? නැතිනං එයාලා පෙරහුරුවක් කළාද...

එහෙම ගෙවුණු කල්ප කාලාන්තරයකට පස්සෙයි අපේ ළමයි ටික ආපහු බස් ළඟට එකතු වුණේ. ඒ සේරමලා එතකොටත් හිටියෙ බයවෙච්ච ගමන්. සර්ලා ටීචර්ලාත් අපට කෙලින්ම මුහුණ දුන්නෙ නෑ- ලජ්ජාවෙන් වගේ.

ඒ වුණත් එයාලා සේරම අර ‘වධකයන්ට’ ඒත්තු ගන්නල තිබ්බා අපි ඉක්මනට පිටත්ව යා යුතු බව.

පේරාදෙණියේ හුළඟවත් නොවදින තරං ඈතට ගියාමයි අපි කාටත් හරියට හුස්ම වැටුණේ.

ඒ වුණත් ගමන යනකොට තිබ්බ සතුට- උද්දාමය- විනෝදය අපි ආපහු එද්දී තිබ්බේ නෑ. කතාබතාත් නැතිම තරං... හැමෝම හිටියෙ කල්කදුරු තිත්ත කසායක් බීපු ගොළුවෝ වගේ. හේ බාපු ගමන්... මැලවුණු ගමන්...

ඇයි එයාල එහෙම අපිව රැග් කළේ? අපි විශ්වවිද්‍යාල ළමයි නෙවෙයිනෙ.
එයාලා හිටියෙ රැග් බඩගින්නකින්ද? නැතිනං එයාලා පෙරහුරුවක් කළාද...
ඊට කලින් හරි ඊට පස්සේ හරි අපි වගේම තව පාසල් සිසු-සිසුවියනුත් එවැනි වද දීම්වලට ගොදුරු වෙලාද?
කවුරුන්වත් ඒ ප්‍රශ්නවලට උත්තර හොයන්න ගියේ නෑ.

ඒ ඇබැද්දිය ගැන කාටවත්ම කියන්න එපැයි කියල එදා කිසිම කෙනෙක් අපට කිව්වේ නෑ. හැබැයි, trip එක ගිය අපි-අපි අතරෙමවත් එදාට පස්සේ ඒ ගැන කතා වුණු බවක් මට මතක නෑ!
අදයි ඒ ගැන පුදුම හිතෙන්නේ...

මේ post එකේ පළමුවෙනි කොටසට comment කරපු ‘බකමූණු කතා’  blog රචක බස්සා මහතා links හතරක්ම එවල තිබ්බා. එයින් එකක් ‘කට්ටකාඩුව’ blog එකට... ඒකේ ‘තිත්තවැල්ගොල්ලේ වධකයා’ කියන ලිපියට.
මේ තියෙන්නෙ ඒ post එකෙන් චුට්ටක්....

‘වරේවා!...වරේවා!!! කවුද ඩෝ කිව්වේ ශිෂ්ය සංගමේ ඉන්නේ ජෙප්පෝ කියලා. මේ ඉන්නේ එල චරිතනේ... බොක්ක උනත් ෂෙයා කරන්ඩ කැමති අයියලානේ මේ... අපි හිතුව විදිහ කොච්චර වැරදිද? අපිට හිතුනේ එහෙමයි. ඉතිං පහුවදාම අපි ඔක්කොම කැම්පස් එක ඇතුලේ තිබ්බ හොස්ටල්වලට ආවා.

එදා දවල් කන වෙලාවේදී රැග් එක පටං ගත්තා. හරියට ගුහාව ඇතුලට හා පැටියා එනකල් බලාගෙන හිටපු නරි රංචුවක් වගේ ඊයේ හිටපු අයියලා අක්කලා අපිව වට කර ගත්තා.

පර බල්ලෝ දණ ගාගෙන පලයවූ කැන්ටිමට... එහෙම අණ නිකුත් වෙනකොට අපි හිටියේ බොරළු පාරක...

අනේ අයියේ....

අයියේ.. කවුද හු*** අයියා? ජේෂ්ට උත්තමයා කියාපිය! අපිට වඩා අවුරුද්දක් වැඩිමල් එකෙක් බෙරිහන් දුන්නා. ඔන්න එතන ඉඳන් අපේ ජ්‍යෙෂ්ඨ උත්තමයෝ උත්තමාවියෝ අපිට කවන්ඩ පටන් ගත්තා.

හරියට ඔලිම්පික් බලන ග්රීක දෙවිවරු වගේ ඒ උත්තමයන්ගේ මුහුණුවල සතුට දොරේ ගියා. අපෙන් දෝරේ ගියේ කඳුළු සමග ලේ!

දවල් කෑම පාර්සල් මේස දෙකක් උඩ එලපු කඩදාසි කොළ දෙක තුනක් උඩට එක ගොඩකට හලන්ඩ නියම උනා. ඊට පස්සේ ඒ ඔක්කොම එකට අනන්ඩ. ඊට පස්සේ එක එක බත් ඇටේ ගණනේ අරගෙන කන්ඩ. ඉස්කෝලෙදි එකට කාලා හුරුව තිබ්බ මට නං එක ගොඩකට ගහලා අනපු බත් කන එකේ එච්චර අජූවක් දැනුනේ නෑ.

හැබැයි එක බත් ඇටයක් කාලා තව එකසිය පනහක් විතර පෝලිමේ ගිහිං බත් ඇටේ ගානේ අරං කන කල් බඩගින්නේ ඉඳීම නං මට අමාරු උනා.

හැබැයි සමහර සහෝදරියෝ විතරක් නෙවෙයි සහෝදරයන්ටත් එක ගොඩකට දාලා අනපු කෑම කන එක හරිම අමාරු කාරණයක් උනා.
සමහරු වමනේ දැම්මා. එතකොට අමු තිත්ත කුණු හරුප වැලක් අහගන්ඩ පුළුවන්. එදා දවල් වරුවටම බත් ඇට දහය දොළහකට වඩා කන්ඩ හම්බ උනේ නෑ. අපි ඔක්කොම එක බත් පාර්සලයක් කන්ඩ ඇති. අනිත් සිය ගානම කුණු කූඩෙට!!

නවක හඳුනා ගැනීම ආරම්භ උනේ එහෙමයි!’

එදා රෑ ජ්‍යෙෂ්ඨ උත්තමයන්ගේ හොස්ටල් එකකට ගාල් කරපු කොල්ලෝ ටික ඔක්කොම නිගන්ඨ ආගමට හරවන්ඩ ඒ උත්තමයෝ කාරුණික උනා. එහෙමනේ සමානාත්මතාව පුරුදු පුහුණු කරවන්ඩ ඕන!

ගල් බැමි උඩ දණ ගසා සිටීම්, එහෙම දණ  සිටිමින් උඩ පැනීම් (එතකොට දණිස් තුවාල වෙනවනේ කියල කවුද අහපු එකා.... යකෝ එහෙම නැත්තං කොහොමද දන්නේ හැම එකාගෙම දුවන්නේ රතු පාට ලේ ද කියලා?.... දණිස් පලා ගලකින්...... බලන් රුහිරූ එක රතු පාටින් ගලා හැලෙන අයුරූ.....), හොස්ටල් එකේ කොමන් රූම් එක ස්විමිං පූල් එකක් කියලා හිතාගෙන නිර්වස්තරෙන් බඩ ගෑම්, හිටපු ගමන් එකෙක් දෙන්නෙක් මිදුලේ වැලි උඩ විශේෂ පිහිනුම් සැසි සඳහා සහභාගී කිරීම් වැනි එකී නොකී මෙකී දහසක් අලුත් සෙල්ලං අපි ඉගෙන ගත්තේ අර ජ්‍යෙෂ්ඨ උත්තමයන්ට පිං සිද්ද වෙන්ඩ.

අපි එහෙම සෙල්ලං කරන කොට ඒ උත්තමයෝ අමු තිත්ත කුණුහරුප කියමින් අපිව උද්යෝගිමත් කළා. හරියට ඔලිම්පික් බලන ග්රීක දෙවිවරු වගේ ඒ උත්තමයන්ගේ මුහුණුවල සතුට දොරේ ගියා. අපෙන් දෝරේ ගියේ කඳුළු සමග ලේ...’

කොහොමද වැඩේ?
ඒ පෝස්ටුවෙන් බොහොම චුට්ටක් තමයි උඩින් දැම්මෙ. කට්ටකාඩුව blog අඩවියට ගිහිං ‘තිත්තවැල්ගොල්ලේ වධකයා’ පෝස්ටුවම කියවන්න වෙලාව නැති ටික දෙනා වෙනුවෙනුයි post එකෙන් තව චුට්ටක් මෙතෙන්ට දාන්නේ.

ඒ කොහොම උනත් දින සති ගණන්වලට පෙරලෙද්දී කලාබරගේ ලේ සහ කඳුළු පිපාසෙ තව වැඩි උනා.

‘උත්තම අණ දෙන නිලධාරියා අඩි පහ මාරකට ටිකක් වැඩියෙන් උස, උසට හරියන මහතක් තිබුණු සුදු පාට ජෙනරාල් කලාබර. (ඒ කාලේ මම එතුමාගේ කාඩ් එක දැනගෙන හිටියේ නෑ. ඒක දැනගත්තේ රැග් එක ඉවර උනාට පස්සේ). අපි කිලෝ මීටර් දෙක තුනක් මේ පාන්දර දුවවන එක තමයි එතුමාගේ විනෝදාංශය. ඊට පස්සේ උදෑසන සරඹ කරවීම්. ඊට පස්සේ දෙතුන් දෙනෙක්ගේ වැලමිටි, දණිස් ආදියෙහි ලේ ගලන බව සහතිකව දැන ගැනීම පිණිස තුවාල සිදු කිරීම්. ඊට පස්සේ අපිට පැය කාලක් විතර හම්බ වෙනවා උදේ ඉංග්රීසි කඩිනම් පාඨමාලාවට සහභාගී වීමට යන්ඩ වෙලාවක්.

කැන්ටිමෙන් උදේ කනකොට කලාබරතුමා දෙතුන් දෙනෙක්ගේ පිඟන්වලට වතුර දාන්නේ හොදි මදි හින්ද වෙන්ඩ ඕන. ඊට පස්සේ ෆැකල්ටියේ කොමන් රූම් එකේ තියන යකඩ පුටු අස්සෙන් රිංගලා බඩ ගාමින් තමයි අපි ඉංග්රීසි ක්ලාස් යන්ඩ ඕන. ඉතින් එතකොට ෂර්ට් එකෙයි කලිසමෙයි පොලිෂ් ගෑවිලා දුඹුරු රතු පාටක් ගන්නවා. එක අතකින් ඒක හොඳයි. නැත්තං අපේ කමිස කලිසංවල තියන ලේ පැල්ලම් දැක්කොත් අපිට ඉංග්රීසි උගන්නන උත්තමයෝ බයවෙලා පාලනාධිකාරියට රපොර්තු කරන්ඩ පුළුවන්නේ. අනේ ඉතිං මොකටද කාටවත් කරදර කරන්නේ!!!!

දවස දෙක තුන ගෙවිලා ගියා. එක්කෙනා දෙන්නා තුන්දෙනා ඉස්පිරිතාලවල පිහිට හෙව්වා. මේ වෙනකොට අපේ නිල වධකයා කලාබර බව අපිට තේරිලා තිබුනා.

මේ අස්සේ අපිට යන්තමින්වත් බුරුලක් දුන්නු, අපේ දුක සැප හොයලා බලපු අයත් නොහිටියා නෙවෙයි. පොරමඩුල්ල සෙන්ට්රල් එකෙන් ආපු කණ්ඩියා එහෙම කෙනෙක්. දැන් ඔහු කැළෑ කන්තෝරුවේ නිලයක් දරනවා. තව හිටියා මැඩෝනා කියල අක්කා කෙනෙක්. අර මම මුලින් කියපු ශිෂ්ය සංගම් සභාපති ජිල්බා පස්සේ කාලෙකදී මේ අක්කව කසාද බැන්දා කියලා දන්නවා මිසක් වැඩි විස්තරයක් දන්නේ නෑ.

අර අපායේ උනත් මිනිස් දෙවිවරු හිටපු බව කියන්නයි මම එහෙම සඳහන් කලේ. තව කට්ටියක් හිටියා රැග් එකට විරුද්ධ. හැබැයි ඒ අය අපිට විශේෂ උපකාරයක් කලෙත් නෑ. හැම දේම නොපෙනුනා, නෑසුනා වගේ හිටියා.

ඒ කොහොම උනත් දින සති ගණන්වලට පෙරලෙද්දී කලාබරගේ ලේ සහ කඳුළු පිපාසෙ තව වැඩි උනා. ඔහුගේ සහයට බාවා වගේ චරිතත් එක්කහු උනා.

දිව්ය ලෝකේ එක්තරා දෙවිවරු කොටසක් ඉන්නවලු අබ්භාහාරක දෙවිවරු කියලා. ඔවුන් සන්තෝෂය මත යැපෙන අය. වෙනත් ආහාර ගන්නේ නෑ... 

දිව්ය ලෝකේ එක්තරා දෙවිවරු කොටසක් ඉන්නවලු අබ්භාහාරක දෙවිවරු කියලා. ඔවුන් සන්තෝෂය මත යැපෙන අය. වෙනත් ආහාර ගන්නේ නෑ. ඒකෙ ප්රතිවිරුද්ධ පැත්ත තමයි කලාබර. ඔහුට සතුට ගෙනාවේ අනෙක් අයගේ දුක් වේදනා.

ටික දවසකින් මගේ කකුලේ උලුක් වීමක් වෙච්ච හිංදා මේ වධවලින් ටිකක් බේරෙන්ඩ මට පුළුවන් උනා. ඉස්පිරිතාලෙන් දීපු බේත් මම පාවිච්චි කලේ නැත්තේ උලුක්කුවේ වේදනාව නැති උනොත් කලාබරගේ ගොදුරු බවට පත් වෙන්ඩ වෙන හිංදා...’
......

‘ඊට පස්සේ සතියේ මම කලාබරගෙන් ඇහුවා අහවලා අඳුනනවාද කියලා. ඌ ටිකක් අමාරුවෙන් මතක් කරලා පිළිගත්තා ඌට සැලකුවේ අර මම කියපු සර්ගේ දෙමව්පියෝ තමයි කියලා.

මම හිතාගෙන හිටියට රැග් කරන්නේ ජෙප්පෝ කියලා කලාබර ජෙප්පෙක් නෙවෙයි. අඩු ගානේ ඌ එළිපිට ඒ බව පිළිගත්තේ නෑ. හැබැයි ඌ තමන්ට වඩා දුබලයන්ව පෙළීමෙන් සතුටට පත්වෙච්ච මානසික රෝගියෙක්. මගෙ හිතේ තමන් ජීවිතේ පුරා  මූණ දීපු දුප්පත්කමේ ශාපයේ ඇරියස් එක තමන්ගේම පංතියේ එවුන්ගෙන් පහ කරපු බය ගුල්ලෙක්. අර සත් ගුණවත් පවුලකට මූව මුණ නොගැසුනා නං මේ වධකයා ලෝකෙට ඉතුරු වෙන්නේ නෑ. මගේ බැච් එකේ අයට ඌ හම්බ වෙන්ඩ  කලින් කනත්තක වලකට ඔහුව හම්බ වෙන්න තිබ්බා එහෙම උනානං. අපේ පවට එහෙම උනේ නෑ.

කාලෙකට පස්සේ මට ආපහු කලාබරව හම්බ උනා. එතකොට...’

ආදරණීය පාඨක ඔයාලා හැමෝටම ‘නවක වදයේ, වද දෙන්නන්ගේ හා වදයට ලක් වන්නන්ගේ එක පැත්තක්’ ගැන හොඳටම තේරුම් ගත්තැකි ‘තිත්තවැල්ගොල්ලේ වධකයා’ සම්පූර්ණ post එක කියෙව්වොත්. ඉතිං අමාරුවෙන් හරි වෙලාව හොයාගෙන ඒ පෝස්ටුව එහෙම පිටින්ම කියවල ඉඳිමුද?

(ඒ post එක ලියලා තියෙන්නෙ අවුරුදු හතකට විතර ඉස්සර. කට්ටකාඩුවේ ලොකු මල්ලී ගිය අවුරුද්දටම ලියල තිබුණේ එකම එක පෝස්ටුවයි බොලේ!)

නවක වදයේ තව පැත්තක් ගැන; එහෙමත් නැත්තං සුන්දර පැත්ත ගැන ලියවෙච්ච post එකක link එකකුත් අපේ හිතවත් බස්සා මහතාමයි එවල තිබ්බේ. Thilini Shalwyn (සිත්තරී) රචිකාවියගේ ‘නවක වදය, සරසවිය හා සරසවි කුමරිය හා බැඳි මිහිරි මතකයේ මගේ අත්දැකීම - 2’ පෝස්ටුවටයි ඒ ලින්ක් එකින් යා හැක්කේ.

මේ තියෙන්නෙ ඒ රසබර පෝස්ටුවෙන් චූට්ටක්:

‘“පානුයි පරිප්පුයි මතුවට බුදු වේවා
ගෝවයි අලයි සැරියුත් මුගලන් වේවා
මලකඩ වතුර නේරංජන ගඟ වේවා
සුප්පයියා මුදලාලි කන්ථක අසු වේවා”

චරිත් දිල්ෂාන් ගොඩ දෙනාගේ ඇස් අරවලා- ඇත්ත කතා කරන්නට තිබුණු බිය සැක දුරු කරවලා; මුවගුළු විවර කරවලා තියෙන බවයි පෙනෙන්නේ. ඒත් මේ රැල්ල කොච්චර කල් අල්ලා හිටීවිද?

අපිව හිනා ගැස්සුව සරසවි සාහිත්‍යය අපි ඉගෙනගත්තෙත් මේ විරාමයේදි. ඒව කුරුටු ගීවලින් වෙනස්. හැම දේම සටහන් කරන්න බැරි නිසා තෝරගත්තු එකක් ලියන්නම්.

“සරසවි ළඳක් එනවා දුර බොහෝ දුර
ආලය නොකරන්න මා ප්‍රිය සහෝදර
උපමාවක් වෙතොත් යුවලට පයෝධර
හරියට වගේ චූලෝධර මහෝධර”

අපිට ඕන වුණේ කැම්පස් එකත් එක්ක බැඳුණු හැමදේම අංශුවක් නෑර උරා ගන්න. ඒක නිකන්ම කරන්න බැරි වුණා. ඒකට කැපවීමක් තියෙන්න ඕන. ඒ කැපවීම කරන්න ඕන කවුරුත් රැග් එක කියල හඳුන්වන දෙයට අපෙත් සම්මාදම ලබා දීලා. ඒක වෙලාවකට වදයක් වුණත් අද මේ රසබර මතක සේරම අපේ හිතේ තියෙන්නේ අන්න ඒ කරපු කැපවීම නිසා. එහෙම කරන්න බැරි අයට පුළුවන් අල වෙන්න...’

(තිලිනි blog ලිපි ලියලා තියෙන්නෙ 2011 සිට 2014 දක්වා කාලයේදි විතරයි. ඒත් ඇයගේ ලියැවිලි තවමත් පාඨකයන්ව අවුස්සන විත්තියයි comments තීරුව බැලුවාම මට හිතුණෙ.)

තිලිනි කියන විදිහට ඇයගේ පේරාදෙණි කැම්පස් ජීවිතය නං සතුට සපිරි එකම රස ගුලාවක්.
ඒත් ඒ පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලෙදිම තමයි රූපා රත්නසීලී සිසුවිය ‘ඉටිපන්දම් ගැසීමේ නවක වදය’ ඉවසා දරාගන්න බැරිව උඩුමහලෙන් බිමට පැනල සදාකාලික අබ්බගාතියක් වුණේ- අවුරුදු 22 තරං යව්වන වයසකදී. (රෝද පුටුවකට සින්න වී උන් රූපාත් 1997දී සියදිවි නසා ගත්තා.)

චරිත් දිල්ෂාන්ගේ අවාසනාවන්ත අකල් මරණය එවැනි මරණ මාලාවක අලුත්ම එකයි. ඒවා ගැන මේ කතාබහ කෙරෙන්නෙත් බලධාරීන්ගේ හා වගකිව යුතු අයගේ අවධානය ‘නවක වදය’ කෙරෙහි යොමු කරවීමේ අරමුණෙන්.

චරිත් දිල්ෂාන් ගොඩ දෙනාගේ ඇස් අරවලා- ඇත්ත කතා කරන්නට තිබුණු බිය සැක දුරු කරවලා; මුවගුළු විවර කරවලා තියෙන බවයි පෙනෙන්නේ.
ඒත් මේ රැල්ල කොච්චර කල් අල්ලා හිටීවිද?

මට එහෙම හිතෙන්නේ ශ්‍රී ලාංකික අපේ වැඩි දෙනෙකුට තියෙන ‘දහදුරා පජාති ජඩ ගති’ හින්දමයි.
ඒකට මං දන්න හොඳම උදාහරණෙ සුමුදු මල්ලී. සුමුදු ඉන්නේ පමුණුවේ. (නම නං ආදේශකයක්.) එයා තේරුණේ ජපුරෙට. (මීට අවුරුදු විසිපහකට- තිහකට විතර කලින්.)

“බලන්නකෝ නිමල්... අපේ පුතණ්ඩියා කැම්පස් යන්න බැහැයි කියනවනෙ.” සුමුදුල තාත්තා මට කිව්වා. මං එයාලගේ පවුලේ හිතවතෙක්.

“අනේ ළමයෝ, ඔයාවත් මේ දරුවට කියන්නකෝ... අපේ පවුල්වලින් එකකවත් ඉන්නවද විස්ස විජ්ජාලෙකට ගිය එකෙක්. අපට කොච්චර ආඩම්බරයක්ද- මෙයා උපාධිකාරයෙක් වුණොත්...? පවුලේ එකම කොල්ලාත් වෙච්චි එකේ... කෙල්ලෝ දෙන්නට නං ඉහළට උගන්නන්න ඕන්නෑ නෙව ළමයෝ, පිටට දෙන්න ඉන්න එවුන්නෙ.” සුමුදුලගෙ තාත්තා දිගටම කියාගෙන ගියා.
ඉතිරිය ඊළඟ කොටසෙන්....

Wednesday, May 7, 2025

හෘදය සාක්ෂ්‍යයක අඳෝනාව - පළමුවෙනි කොටස

‘මං සබරගමුව campus එකෙන් pass out වෙලා අවුරුදු 5ක් දැන්. Thursday වැඩ ඉවර වෙලා එද්දි මගේ අක්ක තමයි කිව්වේ ඔයාලගෙ campus එකේ ළමයෙක් suicide කරගෙන rag එක හින්දා කියලා. ඒක අහපු වෙලේ ඉඳන් දැන් වෙනකන් මගෙ ඔලුවෙ වැඩ කරන එකම දේ ඒක.

මං campus ගියේ 2016.

මේ ඔක්කොම කරල එයාල බලාපොරොත්තු වෙන්නේ තමන්ගේ batch mate කෙනෙක්ට හරි යාලුවෙක්ට හරි අමානුෂික ලෙස සලකද්දි...

Final year එක තමයි මං campus ජීවිතේ ගත කරපු හොඳම අවුරුද්ද. හේතුව rag කරන්න seniorsල ඒ year එකේ නැති හින්ද. අපේ campus එකේ තමයි මං හිතන්නේ qualifiedlecturersල ඉන්නේ. අපේ academic standards මාරම higher place එකක තියෙන්නෙ. ඒ වුනාට මං personally දන්න කවුරු හරි මගෙන් අපේ university එක ගැන ඇහුවොත් මං කියන්නෙ යන්න එපා කියලා. ඒ campus එක ඇතුලෙ තියන rag එක හින්දා.

Campus ගිය දවසෙ ඉඳලා එක එක හේතු කියලා මාව rag කරපු අවස්ථා මෙච්චරයි කියල කියන්න බැරි තරම් තියනවා.
මුලින්ම මං
hostel හිටියේ නෑ කියල, මගේ school එකේ නම හින්දා, මගේ hair එක straight කරල තිබ්බ කියල, මං කතා කරන විදිය, එකී නොකී හැම හේතුවක්ම කියල මාව rag කරන්න එයාලා අවස්ථාවක් හදා ගත්තා.

ඒ කාලේ හැම Tuesdayම අපිව පැය දෙකකට වඩා canteen එකේ තියාගෙන rag කරනවා. මේ හැමදාම උදේ කෑම කන්න එන වෙලාවයි, දවල් කෑම කන්න එන වෙලාවටයි අමතරව. 2nd yearsල ඇවිත් මේසේ වටේට වෙලා ප්‍රශ්න අහ අහ බනින්න පටන් ගන්නවා. කාලයක් යද්දි මාව වෙනම table එකකට අරන් යන්න පටන් ගත්තා. අක්කල කියාගත්ත seniorsල ටිකක් කොල්ලො ටිකක් වට කරගෙන මට මං අහලවත් නැති කුනුහරුප කිය කිය බනින්න ගන්නවා.

එක meeting එකක් ගන්නවා Management faculty එක පිටිපස්සේ, ඒකෙදි කරන්නේ අපිව පේලියට තියලා seniorsල පිස්සුවෙන් වගේ කුනුහරුපෙන් බැන බැන මූණ ඉස්සරහටම එන එක. මං ඔය දේවල්වලට යන්නැතුව ඉන්නකොට මට බලපෑම් කරන්න මගෙ යාලුවොන්ව rag කරන්න පටන් ගත්තා. මං ගැන කිය කිය එයාලටත් බනින්න ගත්ත. මේ වගේ වෙද්දි එයලා මගේ department එකයි batch එකයි pressure කරන්න ගත්තා.

එක පාරක් rag season එකේ denim එකක් ඇඳන් Colombo ඉඳන් Belihuloyabus එකේ ආව කියල මට පිරිමි ළමයි 100ක් 200ක් ඉස්සරහ කුනුහරුපෙන් බැන්නා. වටේ ඉන්න කිසිම කෙනෙක්ට තියා මටවත් මං වෙනුවෙන් stand එකක් ගන්නවත් බැරි වුනා ඒ වෙලාවේ. මං cima class ඉවර වෙලා පහුවදා lectures එන්න අම්ම එක්ක bus එකේ ආවේ. මේක දකපු ගමන් seniorsල කියාගන්න අය අපේ  batch එකේ කොල්ලන්ගෙ hostel එකට ගිහින් කොල්‍ලෙක්ට ගහලා මාව හදාගන්න කියලා. ඉතින් මේ ඔක්කොම කරල එයාල බලාපොරොත්තු වෙන්නේ තමන්ගේ batch mate කෙනෙක්ට හරි යාලුවෙක්ට හරි අමානුෂික ලෙස සලකද්දි ඒ වෙනුවෙන් stand එකක් ගන්න පුලුවන් විදියට කොන්ද හදනවා වෙනුවට කොන්ද කඩන එක.

මේ වෙද්දි ලොකුම බලපෑම ආවෙ අපේ department එකේ seniorsලගෙන්. එදා මං ගෙදර ගියේ ආයි කවදාවත් campus එන්නේ නෑ...

මොකද batch fit කියන term එක හදල තියෙන්නේ student union එකේ ඕනා එපාකම් ටික කරගන්න සහ ඒවට ළමයින්ව ගෙන්න ගන්න.

මට ජීවිතේ පලවෙනි පාරට මානසික පීඩනය දරා ගන්න බැරි තරමටම ආවෙ rag එක හින්දා. මං first year එකේ දෙපාරක් ගෙදර ආවා. අම්මලගේ සහ යාලුවන්ගේ කීමට දෙපාරම ආයි ආවා.
2nd year එක නිදහස්නේ කියලා හිතාගෙන campus ආවත් bullying නතර වුනේ නෑ. මාව first year rag කරපු අයගෙන් බාගෙකවත් මූණවල් අද වෙනකොට මට මතක නෑ. ඒ තරමට bully වෙලා තමයි 2nd year එකේදි ඔක්කොම හරියයිනේ කියල ආවෙ.

ඒ වෙද්දි අපේ junior batch එක ඇවිල්ල තිබ්බෙ. එතකොට rag කරන වාරෙ අපිට එන්නේ. මං තරයේ හිතාගෙන හිටිය මොන බලපෑමකටවත් මං rag කරන්න යන්නෑ කියල. එහෙම ඉද්දි seniorsලා ආයි මගෙ පස්සෙන් එන්න ගත්තා මම raggingවලට යන්නෙ නෑ කියල.
මං ඒ දවස්වල
canteen එක skip කරන්න උදේට tuk එකක එන්න ගත්තා. ආයි අර pressure එකම එන්න ගත්තා. Meetingsවල මාව ඉස්සරහට අරන් බනින එක continue වුනා. මේ වෙද්දි ලොකුම බලපෑම ආවෙ අපේ department එකේ seniorsලගෙන්. එදා මං ගෙදර ගියේ ආයි කවදාවත් campus එන්නේ නෑ කියල හිතාගෙන.

මං මාසයක් කාමරෙන් එලියට එන්නැතුව හිටියා, ගෙදර අය එක්ක කතා කරන එක නැවත්තුවා. අන්තිමට ගෙදරින් කිව්වේ ඔයාට campus නවත්තන්න ඕන නම් at least ඒකට stand එකක් ගන්න කියලා. එහෙම හිතාගෙන අන්තිමට මං අපේ department headcomplaint කරා මං මේ හේතුව හින්ද campus නවත්තනවා කියල.

ඒ දවස්වල Prof. Athula Ganapala තමයි අපේ department head හිටියේ. ඔහු ඇතුළු අපේ department එකේ අනිත් lecturersල මැදිහත් වෙලා මට කිසිම කරදරයක් නැතුව ආයි lectures එන්න පුලුවන් විදියට හැමදේම හදල දෙන්නම් කියල මට දිගටම university එන්න කියල කිව්වා.
ඒ වගේම එවෙලෙම
Athula sir suspend list එක හදන්නම් කිව්ව rag කරපු අයගෙ නම් කියන්න කියලා. මට කාගෙන්වත් rag නොවී degree එක කරගන්න පුලුවන් වීම පමනක් ඒ වෙලාවෙ ප්‍රමාණවත් වුන නිසා ඒ වෙලාවේ මං කාගෙවත් නම් කියන්නෙ නැතුව ඉන්න තීරණය කරා.

ඊට පස්සේ මං ආයි campus එකට ගියාම seniorsල මාව approach කරේ නෑ. මං ආයි කිසිම meeting එකකට ගියෙත් නෑ, මගේ පාඩුවෙ වැඩ ටික කරගෙන හිටියා.

ඉතින් මේ වගේ අය අනේ අපේ university එකේ නමට හානි වෙනවා කියල තමන් ගිය university එකේ නම ආරක්ෂා කරනවා කියල...

ඒත් අද Charithගේ මරණයත් එක්ක, ඒකට සබරගමුවෙන් pass out වෙච්ච අය react කරන විදියට එදා මං කරේ ලොකු වරදක් කියල හිතෙනවා. එදා මං suspend list එකට නම් දුන්න නං පොඩ්ඩක් හරි මේ system එක change කරන්න ඒක help එකක් වෙන්න තිබ්බා. අද ගොඩක් pass out වෙච්ච අයගේ "worry" එක තමන්ගේ university එකේ අහිංසක කොල්ලෙක් මැරුනු එකට වඩා university එකේ නමට වෙන හානිය. මේක වෙනුවෙන් කතා කරන ගොඩක් අය විවේචනය කරන්නේ සබරගමුවේ ragging culture එක මිසක් සබරගමුව university එක නෙමෙයි.

මගේ face book account එකේ ගොඩක් ඉන්නේ අපේ campus එකේ අය. Charithගේ suicide එක වෙලා මුලින්ම Face book open කරාම දැකපු පලවෙනි post එකේ තිබ්බේ A/L result ආවම හැමදාම ragging ගැන කතා බහ එන විදිය ගැන. මේක share කරල තිබ්බෙ අපේ senior කෙනෙක්. පස්සේ ඔහු explanation එකක් එක්ක ඒ post එක අයින් කරල තිබ්බා, ඔහුට ආපු ප්‍රතිචාර එක්ක.
ඊට පස්සෙ මං දැක්කෙ මගේ
batch එකේම කෙනෙක් share කරල තියන post එකක්. ඒ post එක ලියල තිබ්බේත් අපේ senior කෙනෙක්, ඒකේ තිබ්බේ අපේ කාලේ නම් මෙහෙම වුනේ නෑ මේ අලුත් generation එකේ දෙයක් කියල.

Charithට වුනා කියන සිදුවීමට සමාන සිදුවීම් අපේ කාලෙත් Sinharaja hostel එක ඇතුලේ වුනා කියලා මං අපේම යාළුවන්ගෙන් අහල තියනව, පසු කාලීනව අපි මේ rag ගැන කතා කරද්දි.
ගොඩක් පිරිමි ළමයි ඒව ප්‍රසිද්දියේ කතා කරන්නෑ.
තවත් සමහරු තමනුත් ඒවා
junior batch එකට කරාට පස්සෙ ඒක වරදක් විදියට දකින්නෑ.

ඉතින් මේ වගේ අය අනේ අපේ university එකේ නමට හානි වෙනවා කියල තමන් ගිය university එකේ නම ආරක්ෂා කරනවා කියල තමන් කරපු එවා වහගන්න උත්සාහ කරමින් ඉන්නවා.

Charithගේ මරණෙට මං ඇතුලු සබරගමුවෙ ඉගෙනගත්තු සහ ඉගෙනගන්න හැමෝම වගකියන්න ඕන කියලයි මම නම් හිතන්නේ.

මං වගේ suspend කරන්න පුලුවන්කම තියෙද්දි ඒක නොකර හිටිය අය, තමන් rag නොකරත් ඒකෙ bystander කෙනෙක් විදියට ඒවා බලන් හිටපු අය සහ වචනෙකින් හරි rag එකට සම්බන්ධ උන හැමෝම හේතුවක් උනා අවුරුදු 5කට පස්සෙත් මේ culture එකේ වෙනසක් වෙලා නැතුව Charithsuicide කරගන්න සිදු වුන එකට.

අපි කරන fashion, අපේ ආගම වගේම අපේ life partner වගේ දේවල්වලටවත් අපේ දෙමව්පියො අපිට බලපෑම් කරල නෑ!

චරිත්ට යුක්තිය ඉල්ලනව වෙනුවට මේ මොහොතෙත් campus එක ඉස්සරහට දාලා තමන්ව සුද්ද කරගන්න වෑයමක ඉන්නේ සබරගමුවෙ pass out වුන බොහෝ දෙනා. මොකද campus එක ඇතුලේ තියන rag එකට ගොඩක් අය වචනෙකින් හරි දායක වෙලා තියනවා. මේක එක්කෙනෙක් දෙන්නෙක් කරන දෙයක් කියලා පෙන්නන්න හදන්නෙත් එහෙම අය තමයි.

දැන් මේ post එක දැක්කම campus ප්‍රජාව කියන පලවෙනි දේ තමයි අනේ මේ ‘අල’නේ කියලා. Peradeniya වගේ අල වෙන්නවත් choice එකක් තිබ්බ නම් අනිවාර්යයෙන් මං පලවෙනි දවසෙ ඉඳන්ම අල වෙනවා.

මොකද අපි හැදුනේ හරි දේට හරි කියන්නත් වැරදි දේට වැරදි කියන්නත් encourage කරපු පරිසරයක. කාටවත් ඕන විදියට ජීවත් වෙන්න ඕන කියන එක අපෙ අම්මල තාත්තලවත් අපිට කියල නෑ. අපි කරන fashion, අපේ ආගම වගේම අපේ life partner වගේ දේවල්වලටවත් අපේ දෙමව්පියො අපිට බලපෑම් කරල නෑ.
ඉතින් ළමයෙක්ට වුනත් වැඩිහිටියෙක් ගරු කරන්න ඕන කියන
concept එකවත් දන්නැති සමාජයක ගොඩක් දෙනා හිතන්නේ ඇවුරුද්දකින් හරි senior වුන පලියට අපි එයාල කියන හැමදේම කරන්න ඕන කියල. ඒ දවස්වල මගේ යාළුවො කියනවා rag වෙද්දි බොරුවට හරි අඬන්න කියලා. එතකොට rag එක අඩු වෙයි කියල. නමුත් කොච්චර rag වුනත් මට කවදාවත් ඒ අය ඉස්සරහ කඳුළු ඇවිල්ල නෑ.

මේ මම ලියල තියෙන්නේ මගේ experienceවලින් 1% විතරයි. ලියනවනම් ලියල ඉවර කරන්න බැරි තරම් දේවල් ඒ අවුරුදු 4 ඇතුලත මං විඳලා තියනවා සහ දැකලා තියනවා.

ඉතින් තාමත් rag එක defend කරන අවුරුදු 30 පැනලත්, තමන් ඒ කාලේ කරේ වරදක් කියන එකෙ තේරිල නැති mature වෙලා නැති හැමෝම, අඩුම ගානේ තමන්ගේ දරුවන්ට හරි ගරු කරන්න ඉගෙන ගනී කියල මං හිතනවා. තමන්ගේ දරුවන්ට තමන් වගේ කෙනෙක් තව අවුරුදු 15 කින් හමු නොවේවා කියල ප්‍රාර්ථනා කරයි කියලා හිතනවා.

ඉතින් චරිත් අපි හැමෝටම සමාවෙන්න.
We all failed you as seniors.
Hope you find your peace!’

සංජානා ජයමහ ලියා තිබුණු ඒ සංවේදී සටහන මගේ හිතට වැදුණා මදිය නොකියන්නම. සංජානාගේ හෘදය සාක්ෂ්‍යය අවදි වෙලා තිබ්බෙ සබරගමුව විශ්වවිද්‍යාලෙ චරිත් දිල්ශාන් දයාරත්න සිසුවාගේ සියදිවි නසා ගැනීමෙන්... ඒ අවාසනාවන්ත ඉරණමට ගොදුරු වුණේ අවුරුදු 23ක සිසු දරුවෙක්...
චරිත් එහෙම කළේ ඇයි කියන කාරණයත්, ඒ යට හැංගිලා තියෙන තව කාරණා ගොඩකුත් දැන් දැන් එළියට එමින් තියෙනවා. ඒත් චරිත්ට ඒ කිසිම දෙයකින් සිද්ද වෙන යහපතක් නැහැනෙ. අවාසනාව ඒකයි!

මං අපොස/සාමාන්‍ය පෙළින් ඉහළට ඉගෙනගන්න බැරි වුණු කෙනෙක්. දුප්පත්කම නිසා. (ඉස්කෝලේ හයේ පන්තියේ ඉගෙන ගනිද්දිමයි මට රස්සාවල් කරන්න සිද්ද වුණේ.) ඒත් ‘විශ්වවිද්‍යාල තුනකටම’ යන්න අවස්ථාවන් නං ලැබුණා. පළමුවෙනි වතාවේ පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලේ කෘෂි විද්‍යා පීඨයට. පැය කිහිපයකට.
දෙවෙනි වතාවේ ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර විශ්වවිද්‍යාලයට.
ජන සන්නිවේදන ඩිප්ලෝමාව’ක් හදාරද්දී සති අන්ත 24කට.
තෙවෙනි වතාවේ කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයට. මොකක්දෝ බාහිර උපාධි පාඨමාලාවක් හදාරණ සිසු-සිසුවියන්ට මුද්‍රණ ශිල්පය ගැන දේශන පවත්වන්නට- දවස් හය-හතක් විතර.

අපේ ගමනාන්තය වුණේ ‘පේරාදෙණිය උද්භිද උද්‍යානය’.
නිදිගෙ පංච තන්තරේ ලියන්නට පටන්ගෙන දෙවෙනි අවුරුද්දේ; 2019දී  ‘පත්තෑයට පෙත්තෙන් ....- හතරවෙනි කොටස’ට මං මෙහෙම ලිව්වා.

‘ඔහොම යද්දී....... 1970 වසර සඳහා, පාසලේ ‘විද්‍යා ශිෂ්‍ය සංගමයේ සභාපති තනතුර’ මට ලැබුණේය. මට කලින් ඒ තනතුර දැරුවේ හෙක්ටර් අයියාය. පස්සේ දේශපාලනයටත් ඇවිත්, හෙක්ටර් බෙත්මගේ මැතිතුමා- ඇමැතිතුමා නමින් රටේ සුපතළ වුණේ එයාය.’

ඒ අවුරුද්දේ හරි 1971 අවුරුද්දේ මුල්ම මාස තුනේදී හරි අපේ විද්‍යා ශිෂ්‍ය සංගමයෙන් එක දවසක ට්‍රිප් එකක් ඔර්ගනයිස් කෙරුණා. ඒ සංවිධාන වැඩ සේරම වගේ කෙරුණේ ආනන්ද අයියා (දවස් 14 බණ්ඩාරවෙල trip එකේදී පාසල් ගුරුවරයෙකු විදිහට පෙනී සිටිමින් අපේ පාසලේ සිසුන් බාරව ගියේ එයායි.), හෙක්ටර් අයියා සහ සේනාරත්න අයියා වගේ ‘සින්නන්’ අතින්. උසස් පෙළ පන්තියක් භාරව හිටි ‘කුලවංශ’ ගුරුතුමාත් එයාලට මඟ පෙන්නුවා.

Trip එක ගියේ මහරගම ‘විද්‍යාකර මහා විද්‍යාලය’යේ උසස් පෙළ හා සාමාන්‍ය පෙළ සිසු-සිසුවියන්. ලොකු බස් හතරක් පිරෙන තරමට ළමයින් හිටියා. දෙකක ගෑනු ළමයි- දෙකක පිරිමි ළමයි. අපේ ගමනාන්තය වුණේ ‘පේරාදෙණිය උද්භිද උද්‍යානය’.
හිතාගෙන හිටියට වඩා කලින් අපි පේරාදෙණියේ මල් වත්ත බලලා ඉවර කළා. කෑම කාලාත්...
“අපිව කෘෂි විද්‍යා පීටෙටත් එක්කං යනවලු.” කටින් කට ගිය ආරංචිය අපට ගෙනාවේ අමතර සංතෝසයක්. කුලවංශ සර් තමයි ඉස්සරහම බස් එකේ ඉඳගෙන පාර පෙන්නුවේ. (මං හිතන්නේ එයා පේරාදෙණියේ උපාධි හිමියෙක්.)

බස් හතර ගිහිං-ගිහිං නැවැත්තුවා විතරයි, උන්හිටි ගමන් මෙරු මතු වෙනවා වගේ තරුණ පිරිසක් එතෙන්ට කඩා වැදුණා. අපි හැමෝම තක්බීර් වුණේ එයාලගේ විදිහෙන්...

“සර්ලට ටීචර්ලට කරදරයක් නෑ... ඔයාල බස්වලින් බහින්න. බැහැලා පැත්තකට වෙලා අපිට සහයෝගේ දෙන්න.” එයාලා ශිෂ්ට සම්පන්න විදිහට අපේ සර්ලට, ටීචර්ලට කතා කළත්, ඒ tone එකේ නං කිසිම තෙතක් තිබ්බේ නෑ. කුලවංශ සරුයි අනිත් සර්ලා ටීචර්ලා සේරමයි එකට එකතු වෙලා; කතා වෙලා තීරණයක් ගත්තා.
“මල්ලිලා, මේ ළමයි තාම ඉස්කෝලේ යන පොඩිවුන්. එයාලට රැග් කරන්න දෙන්න බැහැනේ. දැනුත් මේ ළමයි හොඳටම බය වෙලා ඉන්නේ. අපි බස් ටික හරවාගෙන ආපහු යන්නං...”

සර් එයාලට කියන හැටි දැක්ක අපිට දැනුණේ සැහැල්ලුවක්. මොන? එතකොට නැඟුණේ මාර සේනාව ඇවිස්සුණා වගේ ඝෝෂාවක්.

“ඒ සෙල්ලම් හරි යන්නෑ හලෝ. ඔහොම ගියොත් වෙන්නේ සර්ලටයි ටීචර්ලටයිත් රැග් කන්න... අපි ළමයින්ට හිංසාවක් කරන්නෙ නෑ. ඔයාලා ළමයින්ට කියන්න අපි කියන දේවල් කරන්න කියල. පැයෙන් අපි ඔයාලව රිලීස් කරනවා.” නායක මාරයෙක් ගෙරෙව්වා. මැර හාදයන් අපේ බස් හතරම වට කරගෙන... ගැලවෙලා යන්න කිසිම විදිහක් නෑ!

මෙහෙ ඉන්න සර්ලා- මෙහෙ ඉන්න ලොක්කෝ- මෙහෙ ඉන්න රජවරු අපි!

වෙන කරන්න දෙයක් නැති තැන අපේ ගුරුවරුන් බස් එකෙන් බස් එකට යමින් අපට උපදෙස් දුන්නා.

“පුතාලා දුවලා බය වෙන්න එපා. ඒ අයියල අක්කල කියන දේවල් ඒ විදිහට කරන්න. එයාලව තරහ ගස්සන්න එපා!"
එතකොටත් අපේ බස්වලට නැඟගෙන හිටි එයාලගෙ නියෝජිතයනුත් සර්ලගෙ කතාව අනුමත කෙරුවා. “දැන් ඔයාලා හොඳ ළමයි වගේ බස්වලින් බැහැලා දෙන්න දෙන්නා පේළියක් හැදෙන්න....”
අපිත් සර්ලාට කීකරු වුණා.

ඊළඟට යමපල්ලෝ වගේ කීප දෙනෙක් අපේ පේළියේ මුල ඉඳලා අගට වෙනකල් ඇවිද්දා. ඒ අතරේ එයාලා සමහර ළමයින්ට එකේක දේවල් කිව්වා. එහෙම කියැවුණේ ටිකක් කැපී පෙනුණු ළමයින්ටයි, හොඳට ඇඳ පැළඳගෙන හිටි ළමයින්ටයි.
“මොකද යකෝ මෙච්චර වටින සපත්තු කකුලට දාගෙන ඉන්නේ. ගලෝපිය ඕවා. ලේස්වලින් ඔය සපත්තු ජෝඩුව ඈඳලා දාගනිං උඹේ බෙල්ල වටේ.” අනේ අර ළමයත් ලජ්ජාවෙන් මිරිකෙමින් සර්ලගෙ දිහාට හැරුණා.

“කොහේද යකෝ බලන්නේ? මෙහෙ ඉන්න සර්ලා- මෙහෙ ඉන්න ලොක්කෝ- මෙහෙ ඉන්න රජවරු අපි. අපි කියන විදිහට නොකළොත් උඹලගෙ කලිසනුත් ගලවලයි නවතින්නේ... තේරුණාද... හ්ම්... හ්ම්... ඉක්මන් කරපං...”

අර ළමයා බය වෙච්චි පාර දඩි-බිඩි ගාලා කීකරු වුණා. කීකරු වෙලා විනාඩි දෙකක් යන්නත් කලින් තව මාරයෙක් එතෙන්ට ආවා. “මේ මොකද මේ... තොට මොළයක් කියල එකක් නැද්ද බූරුවෝ. සපත්තු තියෙන්නෙ බෙල්ල වටේ දා ගන්නද? දැන්මම දාගනිං ඔව්වා කකුල්වලට...”

ඒ වයසෙදී ගැටවර ළමයින් කැපී පේන්න කැමතියිනේ. ඉතිං සමහරු Trip එක ඇවිත් හිටියෙ සන්ග්ලාසස් (අව් කන්නාඩි) දාගෙන. තවත් අය විසිතුරු තොප්පි පැළඳගෙන පුළුවන් උපරිමයෙන් මොඩ් වෙලා!
එයාලට අර කට්ටියගෙන් විසුමක් වුණේම නෑ. හොඳම වැඩේ තමයි එක්කෙනෙක් අණ කරලා කරවන දේ තව කෙනෙකු විසින් වෙනස් කරවීම. එහෙම වෙනස් කෙරෙව්වේ ‘ගොදුර’ හොඳටෝම අවමානයට- අපහාසයට පත් කරවමින්...

“කොහෙන්ද උඹලා ආවේ?”
“ම..හ..ර..ග..මි.න්...”
“මහරගම කියන්නෙ ඉස්කෝලයක්ද ගොනෝ? කියපිය විස්තර ඇතිව පැහැදිලිව...”
“න්න්නෑ නෑ... මහරගම වි..විද්‍යාකර විද්‍යාලේ විද්‍යා ශිෂ්‍ය සං..සංගමයෙන්...” උත්තර දුන් සිසුවා උන්නේ මර බියෙනි.

ඊටත් වඩා බයකින් ගැහෙමින් හිටි නිමල් දිසානායකයා උන්නේ ඒ සිසුවාට වඩා හත්-අටදෙනෙකුට පසුපසිනි.

“ංආ... විජ්ජා සිස්ස සංගමෙන්... කෝ තොපේ  විජ්ජා සිස්ස සංගමේ මහ ලොකු සභාපතියා?”
ප්‍රශ්නය ඇහුණා විතරය.

මගේ දෙකන්සෙන්ම දාඩිය උතුරන්නට වුණේය. එතෙක් නොතිබුණු ‘සුලු දිය’ පහ කිරීමේ ඕනෑකමකුත් ඇති වුණා වගෙය. ඇත්තම කියනවා නං ඒ වෙලාවේ නිදි ‘සියලු දෙවි දේවතාවුන්ට යදිමින්’... බයේ ගැහෙමින්, ළඟින්ම උන් සිසුවාට මුවාවී වහං වෙලාය හිටියේ...
ඉතිරිය ඊළඟ කොටසෙන්....