තිස් එකේදී... -පස්වෙනි කොටස

කෝපි mug එක ඩැඩාට ගෙනිච්චේ අම්මාමය.
පැය බාගයකට විතර පස්සේ, ඩැඩා පිජාමාව පිටින්ම තරප්පු පෙළ පහළට බැසගෙන ආවේ පිම්මේය!

ඒ වෙලාවේ ඩැඩාගේ මුහුණ ඔප කරමින් තිබුණු තෘප්තිමත් හිනාව මට තවමත් මතකය.

“Thank God! අඩුම ගණනේ මාස හයක්වත් මට ඕනි කරන කොලිටියටම මගෙ කෝපි එක හම්බ වෙන්නයි යන්නෙ! ස්තුතියි නිමොල්! ලීලා මට දැනුයි කිව්වේ, මේ කෝපි එක හැදුවේ උඹයි කියලා. ප්ලීස්, උඹට පුළුවන්ද මට තව coffee එකක් හදන්න?”

ඒ සතුට; ඒ ආඩම්බරය මට ලබාදුන් ‘නිදිගෙ පංච තන්තරේ’ට ළබැඳි පාඨක රසික- රසිකාවියනි, ඔබ හැමටම ගොඩාරියක් ස්තුතියි!

ඩැඩා එහෙමය. පොඩි දෙයකිනුත් ඉහළින්ම සතුටට පත් වෙයි.

එහෙම වෙන්නට ඇත්තේ එතකොට අපේ ඩැඩා වයසට ගිහිං හිටි නිසාවත්ද? එතකොට ඩැඩාට හැට පැනලාය. එහෙම වියපත් වෙද්දී බොහෝ මිනිස්සු පරිණත තත්ත්වයට පත් වෙති.
ඒත් හැට නෙවෙයි එකසිය හැට පැන්නත් මේ රටේ සමහරුන් නම් පරිණත වෙන පාටක් නැත; තණ්හාව අඩු වෙන පාටක් නැත; ජීවිතයෙන් පාඩම් ඉගෙන ගන්නා පාටකුත් නැත. විශේෂයෙන් මේ කොදෙව්වේ... එහෙම වෙන්නේ ඇයි?

මේ බ්ලොගය ලියන්නට පටන් ගත්තාට පස්සේ, මං වහන්සේ නම් කලින්ටත් වඩා හිතන්නට; විමසන්නට; විග්‍රහ කරන්නට පුරුදු වුණු බව මට වැටහෙයි. මං එහෙම කරන්නට පටන් ගෙන දැන් අවුරුදු පහකි.

එහෙම වහෙන් ඔරෝ බාසාවෙන් කිව්වේ ‘නිදිගෙ පංච තන්තරේ’ blog එකටත් අවුරුදු පහක් පිරෙනවා කියන විත්තියයි. 2018 අප්‍රේල් පළමු වෙනිදාය, මේ blog අඩවියේ පළමු posts පහ publish කෙරුණේ.
එදා; මෝඩයාගේ දවසේ පටන් ගත්ත වැඩේ, නුවණැත්තන්ටත් අල්ලලා ගිය බවයි- මට හැඟෙන්නේ. එහෙම හිතෙන්නේ මේ පෝස්ටුව ලියැවෙන 2023 මාර්තු 21 වෙනිදා වනවිට මේ බ්ලොගයේ Hit Counter එක 2,44,402 ඉලක්කමට සේන්දු වී තියෙන නිසාය!

ඇත්තෙන්ම මට ඒ ගැන සතුටුය; හීනියට ආඩම්බරය.
ඒ සතුට; ඒ ආඩම්බරය මට ලබාදුන් ‘නිදිගෙ පංච තන්තරේ’ට ළබැඳි පාඨක රසික- රසිකාවියනි, ඔබ හැමටම ගොඩාක් පිං! ගොඩාරියක් ස්තුතියි!!

(නිමල් දිසානායකයෝ, මෙහෙම වැඩක් දිගටම කරගෙන ආවාට හා තව දුරටත් කරගෙන යනවාට නසරානි තමුන්නැහෙටත් තමුන්ම ස්තුති කර ගත්තාට කමක් නැත!)  

පසුගිය කොටස කියවූ නමී හා Lotus දෙන්නාම ‘කිරි ගහට ඇන්නා වාගේ’ ඊළඟට ලියවෙන දේ අනුමාන කර තිබිණි.
එහෙම comments දකිනකොට මගෙ නැණැස පෑදෙයි. මෙවන් posts ලිවීමේදී; සත්‍යයම ලිවීමේදී මා කොතරම් අවධානයකින් ඒ රාජකාරිය කළ යුතුද කියලා එවන් ප්‍රතිචාර මට පෙන්නා දෙයි. 
තම කාලය හා මුදල් වැය කරමින් මේ ලිපි නොකඩවා; නිබඳව කියවන එබඳු පාඨකයන් එකතු කර ගන්නේ ‘මා ගැන නිකම්ම- නිකම් තොරතුරු’ විතරක් නොවේ. ඒ ඒ සිදුවීම්වලට සම්බන්ධ වන්නන්ගේ හා නිදිගේ චරිත ස්වභාව හා චින්තන රටා ගැනත් ඒ බුද්ධිමත් පාඨකයෝ දැන ගනිති! ඒ කාල වකවනුවේ- පසුබිම් වෙන ස්ථානයේ- තොරතුරුත් හිතාදර පාඨක ඔවුහු උකහා ගනිති.

ඒ මා කරුණු තේරුම් ගන්නා ආකාරයයි. ඒ අවබෝධය මට කියන්නේ මා වඩාත් කැපවීමෙන් ලියන දේ ලිවිය යුතු බවයි!
වෙහෙසවී, මතකය අවුස්සා කරුණු ගොනු කළ යුතු බවයි!!
මං වහන්සේ මේ කරන්නේ ඒ job එකය. හැකි උපරිමයෙන් වෙහෙසී මේ 572 වෙනි පෝස්ටුවත් ලියන එකය!!!

මෙයා යුද්ධ කාලේ ලංකාවෙත් රාජකාරි කළයි කියනව නේද?

ඔන්න එහෙනං දැන්, ආපහු පීල්ලට වැටිලා... අපේ ඩැඩා ගැන කියන්නට හැදූ අපූරු විස්තරය ඔබට ලියන්නෙමි.

එයා 100%ක්ම බ්‍රිටිෂ්ය. හැම දෙයක්ම වාගේ නීතියටය; පිළිවෙලටය. ඒ සමහර දේවල් නං ටිකක් විතර ඕනෑවට වඩා වැඩිත් වගෙය; විකාරත් වගෙය.

අපි එහාට ගිහිං පළමුවෙනි දවස් දෙක තුන ඇතුළතය, මේ කියන වැඩේ සිද්ද වුණේ.

TV එකේ හොඳ වැඩ සටහනක් යද්දී, බත් පිඟානත් අරගෙන සාලයට ගිය මං වහන්සේ පුටුවකට බර දුන්නේ, එය නරඹන්නටය. එතකොටත් අනිල් මල්ලී එතැනම බිම වාඩිවී රූපවාහිනිය බලමින් සිටියේය.
අතරමඟ වෙළෙඳ දැන්වීම් යන අතරේ කුස්සියට ගිය අන්නා, වතුර කෝප්පයක් ගෙනවිත් මගේ ළඟින් තිබ්බේය. (මොන වැරදි තිබුණත් අන්නා මැරෙන තුරුමත් මට ගෞරව කළේ එවන් දේවල් කරමිනි.) එතකොට ඩැඩාගේ ඇස් දෙක උඩ යනවා දැක්කත්, ඒ ඇයිදැයි මට වැටහුණේ නැත.
ඊළඟ මොහොතෙම ඩැඩා නැඟිට්ටේය. මගේ ළඟට ඇවිත්, අර වතුර කෝප්පයත් උස්සාගෙන කුස්සියට ගියේය. වතුර වීදුරුවක් අරං ඇවිත් මගෙ ළඟින් තියලා, මොනවාදෝ මුමුණමින් උඩ තට්ටුවට නැංගේය.

“ඩැඩාට පෙන්නන්න බෑ කෝප්පෙකින් වතුර බොනවා. වතුර බොන්න ඕනි වීදුරුවකින්. කෝප්ප තියෙන්නේ තේ කෝපි වගේ ඒවා බොනකොට ගන්නලු.” එතැනම හිටි අම්මා පූර්වාපර සන්ධි ගලපමින් අපට කිව්වාය. “සුද්දො අපි වගේ නෙවෙයිනෙ, අනිල්...”

තවත් දවසක, මං පැන්සලක් උල් කරන්නට ගත්තා විතරය. ඩැඩා භ්‍රාන්ත වුණේය; ඒ බිරාන්ත වීම මාවත් බය කරන තරමේ එකකි.
“වීසි කරපං, වීසි කරපං. Throw it away! අහකට වීසි කරපං නිමොල්!”
ඩැඩා කියන්නේ මොකක්දැයි විපිළිසරවී බලා ඉඳිද්දී, ඒ මනුස්සයාම මගේ ළඟට ආවේය. බෝම්බ නිෂ්ක්‍රීය අංශයේ රාජකාරී කරන්නෙකු තරම් සීරුවෙන් මගේ අතේ තිබුණු බ්ලේඩ් තලය අල්ලා ඉවතට ගත්තේය.

“උඹ දන්නවද මේක කොච්චර ඩේන්ජරස්ද කියල. Use a pencil sharpener. වැඩක් කරනකොට හරියටම ඒකට ගැලපෙන tool එක ගන්න පුරුදු වෙයං, නිමොල්.” කියා කීවේය. බ්ලේඩ් තලය ඉතා පරෙස්සමින් අල්ලාගෙන ගිහිං dust bin එකට දමලා, එයාම පැන්සල් කටර් එකකුත් හොයා ගෙනවිත් මට දුන්නේය.

එහෙම වෙලාවට අපේ අන්නාට නං මළ පනියි.
“මෙයා යුද්ධ කාලේ ලංකාවෙත් රාජකාරි කළයි කියනව නේද, අම්මෙ? පුදුමයි, මෙයාට හාර්ට් ඇටැක් එකක් හැදුන්නැති එක අපේ මිනිස්සුන්ගෙ වැඩ දැකලා.” සමහර වෙලාවට අන්නා කටුක විග්‍රහයනුත් කරයි.
“මේ අනිල්, ඒ මනුස්සයට සිංහල බැරි වුණාට මොකද- අපි කියන විදිහෙන් හොඳට තේරුම් ගන්නවා අපි මොනවද කතා වෙන්නේ කියලා.” අම්මා අනතුරු ඇඟෙව්වත්, අනිලා ඒවා කණකට ගත්තේ නැත; Don’t care ලීලාව හැංගුවෙත් නැත.

ඒවායේ අවසන් ප්‍රතිඵලය වගේ මට පෙනුණේ, ‘ඩැඩාගේ සිතේ අන්නා කෙරෙහි සියුම් නොරිස්සීමක් හට ගැනීම’ය!

පිරිමි ප්‍රධානයා වශයෙන් තමන්ට තිබුණු තත්ත්වය අහිමි වෙතැයි...

“ඩැඩා දීපාල් එක්ක වුණත් ටිකක් ඉරිසියාවකින්ද මන්ද රංජි, ඉන්නේ. ඔයා දන්නවනෙ මල්ලගේ හැටි. මොන වැඩකදී වුණත් ඌ ඉස්සරහට පැනල පණ්ඩිතය වගේ මැදිහත් වෙනවට ඩැඩා කැමති නෑ. දැන් අනිලුත් ආවට පස්සේ ඩැඩාගේ ඒ ගතිය තවත් ටිකක් වැඩිවෙලා වගෙයි, රංජි. හැබැයි, ඔයා එක්ක එයාට එහෙම කෝන්තරයක් නැති එකනෙ පුදුමෙ.”

අම්මාගේ කතාවෙන් මට තේරුම් ගියේ එකකි.

‘පවුලේ ගෘහ මූලික පිරිමි ප්‍රධානයා වශයෙන් තමන්ට තිබුණු තත්ත්වය අහිමි වෙතැයි’ ඩැඩා කලබල වී ඇත. ඒ වෙද්දී මල්ලියාගේත් කරදඬු උස්-මහත් වෙමින්ය තිබ්බේ. ඒකාත් අන්නා වගේම Mr. Handsome කෙනෙකු වෙන බවයි, පහළවී තිබ්බේ.
ඉතිං, ඩැඩාට අරහෙම චකිතයක් ඇතිවීමත් පුදුමයක් නොවේ. ඊටත් ඒ දෙන්නාම දිසානායකලාය. Schroederලාත් නෙවෙයිනෙ.

නොදන්නා කෙනෙකු වුණත්, එයාගේ නම ලියද්දී ‘ශ්‍රෝඩර් එකේ c අකුරවත් අඩුකොට ලියනවා දකින්න’ට ඩැඩා කැමති වුණේ නැත! එයා ඒ තරම් මමත්වයක් තිබුණු කෙනෙකි!!     

“අම්ම ඔන්නොහෙ සද්ද නැතිව ඉන්න. හැබැයි, අනිල්ට කියන්න ඒ මනුස්සයට ටිකක් ගරුසරුව සලකන්නයි කියලා.”
“අන්නා එහෙම කරනවනේ, ඉතිං.”

“අම්මෙ, මහ ලොකු දේවල් නෙවෙයි කරන්න ඕනේ. සමහර පුංචි දේවල් මිනිස්සුන්ට ලොකුවට දැනෙන වෙලාවල් තියෙනවා.
දැන් අනිල් සිගරැට් බොනවයි කියලා අපි හැමෝම දන්නවනෙ. ඒත්, අන්නා තවම නං කොයිම වෙලාවකවත් මගෙ ඉස්සරහ සිගරට් එකක් පත්තු කර ගන්නෙ නෑ.
හැබැයි, මමම දැකල තියෙනවා- අනිල් ඩැඩා ඉස්සරහදි සිගරැට් උරනවා... ඩැඩා ඔව්වා notice කරගෙනයි ඇත්තේ. එහෙම වෙලාවට එයාටත් දැනෙනව ඇතිනේ...”

අපේ අම්මා එහෙම දේවල් තකන්නියක් නොවේ. “ඊඩිපස් සංකීර්ණය කියල දෙයක් තියෙනව අම්මෙ. ඒකෙත් තිබ්බ වගෙයි මට මතක ‘පුත්තු ලොකු මහත් වෙලා එනකොට තාත්තලගේ හිත රිදෙන’ කතන්දරයකුත්”.

ඔහොම ඉන්න අතරේය, හදිසියේම ‘රෝයි අංකල්’ එහාට කඩා පාත් වුණේ. තනිවමත් නොවේ. සුමිත්‍රා ආන්ටිත් එක්කමය.

රෝයි අංකල් තැනකට ආවාම, සේනාංකයක්ම ආවා වගේය. එතැන පිරෙයි; ජීවයෙන් උතුරා යන්නට වෙයි.
ඒ තරමටම රෝයි අංකල්ගේ කට සද්දය- හැසිරීම කලබලය.
“ඔන්න සැසිල් අපි ආවා! උඹ කී පාරක් මට ෆෝන් කර කර ඇහුවද උඹේ Step Sonsලව බලන්න එන්නැද්ද කියලා. දැන් ඉතිං එයාලව අපිට ඉන්ට්‍රඩියුස් කරලා දියං.”

එතකොට නං ඩැඩා ආඩම්බරෙන් උද්දාමයට පත් වුණේ, අපේ තාත්තා එයා වගෙය!

හෝමෝසේපියන්ස්ලාම වුණත් ලංසි උදවිය ටිකක් වැඩියෙන් සමාජශීලීය; කෙළිලොල්ය; විනෝදකාමීය.

“රෝයි ලංසි...” අම්මා රහසින් කෙඳිරුවාය.

එහෙනං ඒක තමයි මේ! හෝමෝසේපියන්ස්ලාම වුණත් ලංසි උදවිය ටිකක් වැඩියෙන් සමාජශීලීය; කෙළිලොල්ය; විනෝදකාමීය. “... සුමිත්‍රා නං දෙමළ. දැන් ඔය කියන්නවත් බැරි තරමට සිංහල වෙලා හිටියට.” අපේ අම්මා රෝයි අංකල්ලගෙ තෝම්බුව දිගෑරියේ කුස්සියේදීය.

අම්මාට උත්තරයක් දෙන්නටවත් මට ඉඩක් නොලැබුණේ, සුමිත්‍රා ආන්ටිත් එතැනටම ආ  නිසාය.

“ලීලෝ, ලීලෝ... අපිට කේක් ඕනි නෑ අනේ. තේ එකක් විතරක් හොඳටම ඇති. යං යං රෝයිල ඉන්න තැනටම... මේ week end එකේදිම ඔයාලා අපේ ගෙදර එන්න ඕනි, ඔන්න. පුතාල දෙන්නත් ආව එකේ කෑමක්වත් දෙන්න ඕනිනෙ ලීලා.
මෙයා නිමල් කියලා නේද කිව්වේ. කවුද එතකොට රංජි?”
“මෙයාටම තමයි අනේ, අපි ගෙදරට රංජි කියලා කියන්නේ.” අම්මා තේරුම් කළාය.

“රංජි දන්නෙ නෑ, මෙහෙදී ලීලා ඔයා ගැන ඔක්කොම විස්තර අපිට කියලයි තියෙන්නේ. ලීලා ලංකාව ගැන වචන දහයක් කිව්වොත් එකක් දෙකක්වත් ඉතිං රංජි ගැන තමයි...
ඒක නෙවෙයි ලීලෝ, මේ පුතා නං ඔයා වගේමයි.”

රෝයි අංකල්ලා ආපසු යන්නට කලින්, අනිල්ට තාවකාලික රස්සාවක් පට්ටල් කරන බවට පොරොන්දුවක් දුන්නේය. “හැබැයි කොල්ලෝ, ඔන්න දැන්මම කියනවා. උඹට හොයල දෙන්න වෙන්නේ white collar job එකක් නං නෙවෙයි. අනෙක බං, මෙහෙදි ටොයිලට් හේදුවත් කමක් නෑ. පවුම්වලින්නේ ගෙවන්නේ...
ඔය ලංකාවෙන් එන බැල්ලිගෙ පුතාල වැඩි දෙනෙක් කරන්නෙත් ඒ වගේ odd jobs තමයි. මොකද පවුම් නෝට්ටුවල ගහල නැහැනේ, කරන job එක මොකක්ද කියලා.” රෝයි අංකල් හංගන්නේ නැතිවම කිව්වේය.

ඊළඟට ටිකක් හෙමින්...
“උඹලගෙ සුදු බාප්පා නීතියටම වැඩ කරනව කිව්වට මොකද- උඹ රස්සාවක් කරනවට අකමැති වෙනේකක් නෑ නේද, අනිල්?” කියලත් ඇහුවේය. ඒ ඔලොක්කුවට වාගේ හොරෙන්ම ඩැඩාගේ පැත්තට ඉඟි මරමිනි. “අන්තිමට මිනිහා මගෙ ඇඟට ගොඩ වෙයිද දන්නෙත් නෑ!”

උඹලගෙ Ceylon ගවර්මන්ට් එක වගේ නෙවෙයිනෙ...

“එයා මොකට එපැයි කියන්නද? මාස හයක් මෙහෙ ඉඳලා ආපහු යනකොට අපි නිකංම අත් දෙක වන-වනා යන්නද රෝයි අංකල්. කීයක් හරි හොයාගෙන යන්න එපැයි!”

“අනිල්ටයි, නිමල්ටයි දෙන්නටම මේ කියන්නේ. ලංකාවේදි උඹලට මාව හම්බ වුණොත් නං මට අංකල් කියල  කියපල්ලා. මෙහෙදී එපා! එංගලන්තෙදි ඔය ඕනි නැති අංකල් කෑලි ඕනෑ නෑ කොල්ලනේ... නම විතරක් කිවම ඇති. නැද්ද ඩාර්ලින්?” එහෙම අහන ගමන්ම රෝයි අංකල්, එයාගේ ළඟින්ම වාඩිවී හිටි සුමිත්‍රා ආන්ටිව තුරුලු කරගෙන හාදුවක් දුන්නේය.

මම බිම බලා ගත්තෙමි!

“ඔව්, ඔව්. නිමල් නං එහෙම කිව්වත් කමක් නෑ. පුංචි එකෙක් වගේ හින්දා. රෝයිටත් වැඩියෙන් ලොකුවට පේන අනිල් මට ආන්ටි කිව්වොත්... නේද රෝයි?” සුමිත්‍රා ආන්ටිත් මහ හයියෙන් හිනාවෙලා උත්තර බැන්දාය.

“එහෙනං, මම හෙට අනිද්දම උඹට ජොබක් set කරලා දෙන්න බලනවා, අනිල්. නිමල්- බලමුකෝ ඔයාටත්...” සමු ගන්නා වෙලාවේ රෝයි අංකල් කිව්වේය.
එහෙම කියූ රෝයි අංකල් පහුවදා උදේ දහයට විතර ආයෙමත් අපේ ගෙදරට ආවේය. “වැඩක් තියෙනවා අනිල්. ඇවිල්ල උඹෙන් අහලම තමයි set කරන්න ඕනි කියලා හිතුණා. උඹ කැමතියි නං විතරයි.”

“මොකක්ද රෝයි?”
“කැරියර් සර්විස් එහෙක ලේබර් වැඩක්. බර උස්සන්න වෙනවා. එහෙම තැනකට හම්බ වෙන වැඩ ඉතිං ටිකක් අමාරු jobs තමයි  කොල්ලෝ... උඹ මොකද කියන්නේ සැසිල්. මට පෙනෙන විදිහට නං ඒක අනිල්ට හරි යයි!”

“රෝයි! මගේ ඔපීනියන් එක නෙවෙයි, මෙයාලගේ අම්ම මදර් සුපීරියර්ගෙන්ම අහගනිං.
එයානෙ උඹට ඔය contract එක දුන්නේ, මටත් හොරෙන්.” ඩැඩා කිව්වේ නියුට්‍රල් විදිහටය. “Job එකක් කළා වගෙ නෙවෙයි. අහු වුණොත් බනානා බෝට්ටුවට දාලා එක දවසෙන්ම ලංකාවට යවයි. උඹ දන්නවනෙ රෝයි, British ගවර්මන්ට් එක කොච්චර නීතිගරුක විදිහටද වැඩ කරන්නෙ කියලා. උඹලගෙ Ceylon ගවර්මන්ට් එක වගේ නෙවෙයිනෙ...”

“ඔන්න ඔන්න සුද්දගෙ ආණ්ඩුවේ පම්පෝරිය ගැහුවා.” Tone එකෙන් මොකුත්ම නොහැඟෙන විදිහටය, රෝයි ඒ ටික කිව්වේ. “මිනිහට ඉතිං මේ ලබ්බට වැඩිය දෙයක් මුළු ලෝකෙම නෑ.” ඒ එක්කම කතාවේ ස්වරය වෙනස් කරලා, රෝයි අංකල් ඩැඩාගේ පැත්තට හැරුණේය.
“මොකක්ද සැසිල්, උඹ අද මට drink එකක් offer කරන්නැද්ද?”

Mini බාර් එක ළඟට යයි. ඒ මිනි bar එක තිබුණේ…

ඊට පස්සෙත් ගොඩ සැරයක් රෝයි අංකල් ඒ ප්‍රශ්නය අපේ ඩැඩාගෙන් අහන හැටි දැක ගැනීමට නිදිට හැකි විණි. ඒ හැම වතාවකම ඩැඩාගේ මුහුණ පිබිදෙන හැටිත් නිදි නිරීක්ෂණය කළේය. එහෙම ඇසීමෙන් ඩැඩා තරමක් පිම්බෙන විත්තිය රෝයි එතකොටත් ටක්කෙටම දැනගෙන උන්නේය!

ඒ ප්‍රශ්නය නැඟුණු හැම විටෙකම, කට කොණකට නැඟුණු සිනාවක් එක්ක අපේ ඩැඩා නැඟිටියි; ටයි පටිය සකසා ගනියි; Mini බාර් එක ළඟට යයි. ඒ මිනි bar එක තිබුණේ, අම්මලාගේ කවුන්සිල් ගෙදර පුංචි සාලයේ කොණකට වෙන්නටය.

Council Flat එකක ඉන්නවාය කියන්නේ එංගලන්තයේ හැටියට නම් ආඩම්බර වෙන්නට දෙයක් නොවේ. ඒ නිවාස ඒකකයත් එච්චර ලොකු ඉඩකඩක් තියෙන එකක් නොවේ. ඒ නිවාස සංකීර්ණයේ ගෙවල් සිය ගණනක් තියෙනවා විය යුතුය. හැම ගෙදරක්ම එකම plan එකකටය, සාදා තිබෙන්නේත්.
එතැනදී මට පෙනුණු විශේෂ කාරණයකි මේ. ඒ හැම නිවසකටම වෙන් කෙරුණු ඉතා කුඩා බිම් කඩක් බැගිනුත් ලබාදී තිබිණි. බිම් මහලේ අයට නම්, ගෙයි පිටුපස දොර විවර කිරීමෙන් ඒ පුංචි බිම් කඩට ඇතුළු විය හැකි විණි. උඩු මහලක නිවසක් හිමි අයට ඒ වාසිය නැත. එයාලා තමන්ගේ බිම් කඩට වෙනමම එන්න-යන්න ඕනෑය. (ඒ ගැන තවත් දේවල් පසුව කියන්නට තිබෙයි.)

අම්මලාට ලැබී තිබ්බේ බිම් මහලේ ගෙදරකි. එය තට්ටු දෙකේ එකකි. එහි බිම් මහලේය, කුස්සිය- සාලය හා එක වැසිකිළියක් තිබුණේ.

ඉතිං, (එංගලන්තයේ මිම්මෙන් දුප්පත්) අපේ ගෙදර සාලයට ඇතුළු වෙනකොටම අර මිනි bar එක කෙනෙකුට පෙනෙයි. ඒක හදලා තිබුණෙත් බීම බැරල් එකක හැඩයටය. ඒ මත නා-නා පන්නයේ මත්පැන් බෝතල්ය. ඇතුළෙත්...
අපේ සමහර ගෙවල්වල උජාරුවෙන් ප්‍රදර්ශනයට තබා තියෙනවා වගේ, ඒ විස්කි- බ්‍රැන්ඩි- වයින් බෝතල් එකක්වත් හිස් ඒවා නොවේ.

එහෙම ගෙදරම මිනි බාර් එකක් තියාගෙන සිටින ගොඩ දෙනා වගේම, අපේ ඩැඩාත් බේබද්දෙක් නොවේ. අහම්බෙන් hot drink එකක් ගන්නවා විතරකි. ඒකත් අමුත්තන් හා යහළුවන් සමඟිනි.

ඉතිං, එදාත් ඩැඩා රෝයි අංකල්ට බීම වීදුරුවක් වත්කොට දුන්නේය.
“හිටපංකෝ. මම දැන්මම අර boss යාළුවට කතා කරන්න.” එවෙලේම රෝයි කාටදෝ ෆෝන් කළේය.
“... එක්කගෙන එන්න? මේ දැන්...? පොඩ්ඩක් හිටපං... (අනිල්, විනාඩියට ලැහැස්ති වෙයං. අපි දැන්ම යන්න ඕනි... ඔය ඉන්න විදිහ හොඳයි බං.) හරි. පැය බාගෙන් අපි එනවා. Thank you very much...”

ඒ බොන විදිහ දකිනකොට…

“යමු, යමු. අර බොසා උගේ office එකෙන් යන්න කලින් යමු, අනිල්. අපිට දැන්මම එන්න කිව්වා. සැසිල්, drink එකට තෑන්ක්ස්! Second ෂොට් එකකුත් දියං, අපි ආපහු ආවම.”

ඩැඩා බීම වීදුරුව හෝදලා, පිස දාලා අර කුඩා බාරයේ ඇතුළෙන් තැන්පත් කළේය.
“නිමොල්, උඹ දැක්කද රෝයි drink එක බීපු විදිහ. ඒ බොන විදිහ දකිනකොට මට හරි හිනහයි. උඹලගෙ මිනිස්සු පුරුදු වෙලා ඉන්නෙම ඉල්ලීගල් ලිකර් බොන්න. ඒ තැන්වලදී හොරෙන් බොන විදිහම තමයි රෝයිටත් පුරුදු. උඹ මොකද හිතන්නේ...”

වෙනමම මොනවා හිතන්නද, ඉබේම හිතුණුකොට. ඇත්තටම මට ඒ වෙලාවේ ඇති වුණේ තරහකි. ලංකාවේ මිනිසුන් එක්කත්, රෝයි එක්කත්, ඩැඩා එක්කත්.

එතකොටත් මං වහන්සේ දැක පුරුදු විදිහට ලංකාවේ මිනිස්සු වැඩිම දෙනෙක් බීමට පෙරේතයෝ වෙති. ඇත්ත ඒකය. රෝයි අංකලුත් ඒ ගොඩේම වගෙය. ඒත්... උගත් මිනිහෙකු වෙලත් ඩැඩා ‘දුප්පත් රටක මිනිසුන්ව මෙතරම්ම පාච්චල් කරන්නේ ඇයි?’ / මාත් ශ්‍රී ලංකාවේ පුරවැසියෙකු බව ඩැඩාට අමතකද... / කාටත් අභිමානයක් තියෙන බව එයාට අමතකද?

එහෙම කෙනෙකුගෙන් මගේ සඟවා ගත් යටි අරමුණ සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා උදව් ඉල්ලන්නට පුළුවනිද... මේ posts මාලාවේ හතර වැන්නේදීත් මේ ගැන මම මෙලෙසින් කීවෙමි.
‘එහෙම වුණත් දත කාගෙන ඉවසන්නට ඕනෑය. නිමල් දිසානායක එංගලන්තයට එන්නට කැමැති වුණේ නිකංම නිකං නොවේ; යටි අරමුණකුත් තියා ගෙනය. ඒ සඳහා පසුබිම සකස් කරගත යුතුය; ඉවසිය යුතුය; ජය ගත හැක්කේ එවිටය! මම මටම මතක් කර දුන්නෙමි.’

ඔව්! ඒ යටි අරමුණ තව දුරටත් පාඨක ඔබට සැඟවීම අසාධාරණය. එබැවින් කියන්නෙමි; තරමක විළියකින් යුතුව වුවද එය ඔබට හෙළි කරන්නෙමි!
à ඊළඟ කොටසට...

තිස් එකේදී... -සිව්වෙනි කොටස

පෙනෙන විදිහට නම් මේ මනුස්සයා තිස්ස දෙවේලේ පිටරට සවාරි යන කෙනෙකු වගෙය. කොහොම වුණාම මොකෝ? එයා නිසා අපට වෙන්නේ වාසියකි. අතරමඟ අවුලක් නොවී හීත්‍රෝ එයාර්පෝට් එකට යාගන්නට පුළුවන් වුණොත්... අම්මලා එහාට ඇවිත් ඉඳීවිනෙ...

මගේ හිතට නිවනක් දැනුණේ ඒ බව කල්පනා වෙනකොටය. අම්මලා මදිවාට දැන්, අපේ ගැලවිල්ලට විල්මන් උන්නැහෙත් සිටී.

ඒ කාටූන් චරිතය පාදක කරගෙන තැනූ ‘ගජමෑන්’ film එක

එදා මං වහන්සේ විල්මන් උන්නැහෙව දැක්කේ ගැලවුම්කාරයෙක් විදිහටය; අද කාලේ විදිහට කියනවා නං IMF දෙයියා වගෙය: Superman වගෙය. ‘ආර්ථික වශයෙන් අගාධයක මුව විටේ ඉන්නා ලංකාව ගොඩ දමන්නට හැකි වීරයා IMF එකය!’ / ‘මහා බරපතළ ව්‍යසනයකට මුහුණ පාලා සිටින විටෙක ලෝකය ගලවා ගැනීමට එන සුපිරි වීරයා සුපර්මෑන්ය’.

ඒ වගේම සුපිරි සිනමා වීරයෙක් දැන් ලංකාවෙනුත් බිහිවී සිටියි. ඒ ගජමෑන්ය!

‘ගජමෑන්’ කිව්වේ කැමිලස්ගේ කාටූන් චරිතය ගැන නොවේ. ඒ කාටූන් චරිතය පාදක කරගෙන තැනූ ‘ගජමෑන්’ film එක ගැනය. ඒ ෆිලුම මේ වෙද්දී රුපියල් ලක්ෂ 3,800 ආදායමක් ඉක්මවා යමින් ‘වැඩිම ආදායමක් ලද සිංහල චිත්‍රපටය’ ලෙසින් වාර්තා තබා ඇත.

ඉතිං, එදා කටුනායක ගුවන් තොටුපළේදී මට IMF තරම්- Superman තරම්- ගජමෑන් තරම් වීරයෙකු විදිහට පෙනුණු විල්මන් ජයසිංහ මහත්තයා අන්නාටත්, මටත් ඉස්සර වුණේය; පාර පෙන්නුවේය. ගුවන් යානයේ එයාගේ ආසනය තිබුණෙත් අපේ ආසන පේළියට ඉදිරියෙනි.
ඒ නිසා, ගුවන් යානයේදී කෙරෙන කියන සේරම දේවල් අපට විස්තර කර දෙන්නටත් විල්මන් මහතාට පහසු විණි.

අපරාදේ කියන්නට බැරිය!
අපේ අනිල් මල්ලී මටත් වැඩියෙන් විල්මන් ගොයියාට කිට්ටු වුණේය. “ස්මෝකින් ඒරියා එකට ගිහිං එමුද මචං?” විල්මන් අපේ අනිල්ගෙන් ඇහුවාට පස්සේ අපේ අන්නාට ඒ මිත්තරයාව නැතිවම බැරි වුණේය.
“ලොකා, අපිට ලිකරුත් සර්ව් කරනවලු. මිස්ටර් විල්මන් කිව්වේ... ඔන්න ඔයා එපැයි කියන්න එහෙම එපා... ඔයාගේ පංගුවත් ගන්න. මාත් ඉන්නවනෙ... හෙහ් හෙහ්! අපරාදෙනෙ ලොකා! අපි සල්ලි ගෙවල තියෙන්නේ ඒ සේරටමත් එක්කනේ.”

දෙන්නා සිගරැට් බොන අතරේ විල්මන් තව මොනවා අපේ මිනිහාට උගන්නල ඇත්දැයි කියලාය, මං කල්පනා කළේ.

ගුවන් ගමනේ වැඩි විස්තරයක් මගෙ මතකයේ ඇත්තේ නැත.
තියෙන ලොකුම මතකය ‘හිටි හැටියෙම ගුවන් යානය අඩි කීපයක් පහතට වැටෙනවා වගේ දැනීම’ය. වායු ස්තරයකින් තවත් එකකට මාරු වීමේදී එහෙම දැනෙන්නට හැකියාව තිබෙතැයි, මා දැන ගත්තේ පසුවය.

ඇම්ස්ටර්ඩෑම්හිදී අපට නියමිත ඊළඟ flight එකට නඟිනතුරු අපට පැයක්-හමාරක් බලා හිඳින්නට වුණු බවත් යන්තමින් මට මතකය. (දිනපොතේ ඒ විස්තර ලියා තිබුණා නම්...)

බොහොමයක් ශ්‍රී ලාංකිකයන්ට මේවා සුපුරුදුය

“තව ටික වෙලාවකින් අපි එංගලන්තේ!”

ඇම්ස්ටර්ඩෑම්වලින් ගුවන් යානයට නැඟී ටික වෙලාවකින් විල්මන් කිව්වේය. “සමහරවිට ලොකු අයියේ, මටත් එහෙදී ඔයාලගෙන් උදව්වක් ඕනි වෙයි. සමහරවිට...”

“අපෙන් උදව්වක්, ඔයාට?” එතකොටම, අපේ අනිල් මැදට පැනලා ඇසුවේය. ඒ ඇසූ විදිය නං මට එච්චර ඇල්ලුවේ නැත. මට හිතුණේ අන්නා කලින් ඉඳලාම මේ විදිහට අහන්නට සූදානමින් හිටියා කියලාය. ඒ සැකය තවත් තහවුරු වුණේ අනිල්ගේ ප්‍රශ්නයට විල්මන් මට උත්තර දුන්නාමය.
“ඒකනෙ ලොකා... මාව ගන්න එන යාළුවා හීත්‍රෝවලට එනවයි කිව්වේ පැය දෙක-තුනක් පරක්කු වෙලා. මං හිතුවේ flight එක ඩිලේ වුණා නං හරි කියලයි. මේ යන විදිහට නං අපි වෙලාවටම land කරයි. යාළුවා එනකං මම මොකද කරන්නේ කියලයි කල්පනා කළේ.”

ආයෙමත් අපේ අන්නා පැන්නේය. “මිස්ටර් විල්මන්ට අපේ ගෙදර ඇවිත් ඒ ටික වෙලාව ඉන්න කියමු නේද ලොකා?”

මේ බූරු වහන්සේගේ මොළයක තරම!
තවම අපිවත් අම්මලාගේ ගෙදරට ගිහිං නැත; එය කළුද සුදුද කියාවත් දැකලත් නැත.
ඒ මදිවාට මේ අමුත්තා කොහොම කෙනෙක්ද කියලත් දන්නේ කොහොමද? කටුනායක සිට හීත්‍රෝ දක්වා එන්නට ගතවුණු පැය දොළහක- දාහතරක කාලය තුළදී දැනගත්තු තරමක් විතරය, අප විල්මන් ජයසිංහ ගැන දන්නේ.
“අපි කොහොමද එහෙම කියන්නේ අනිල්? අපි යන්නෙ අපේ ගෙදරකට නෙවෙයිනෙ. ඩැඩා මොනවා කියයිද කියලා කවුද දන්නේ...”

“අනේ ලොකා, කරදරයක් නං...” විල්මන් ‘පොලයිට්’ වෙන්නට හදයි!

“නෑ නෑ මිස්ටර් විල්මන්. මම දන්නවනේ අපේ ලොකු අයියගෙ හැටි. එයා ඩැඩාව ෂේප් කර ගනියි. අපි ලංකාවේ කෙනෙකුට මෙහෙම වෙලාවක උදව් කරන්නම එපැයි, නේද ලොකා.” අන්නාව කන්න තරම් කේන්ති වුණත් කරන්නට දෙයක් නැත. මෙහෙම දේවල් කිරීම මගේ නම් සිරිත නොවේ.
නමුත් බොහොමයක් ශ්‍රී ලාංකිකයන්ට මේවා සුපුරුදුය. තමන්ගේ හිතවතුන්ට පමණක් නොව, නන්නාඳුනන්ට පවා අනුන්ගේ මඟුල් ගෙදරකදී නොමසුරුව සංග්‍රහ කරන්නට ඔවුන් සමතුන්ය.

... අවසර ලබාදී තිබුණේ ‘සයමසක සංචාරක වීසා’ යටතේ නිසා...

හීත්‍රෝ ගුවන් තොටුපළේදී අප දෙන්නාව, තවත් සම්මුඛ පරීක්ෂණයකට ලක් කෙරුණු ගණනය. තානාපති කාර්යාලයේදී අපෙන් විමසූ බොහෝ කරුණු එතැනදීත් අසන බවයි, පෙනුණේ.

මගේ නිරීක්ෂණය නිවැරදි නම් ඒ නිලධරයා අප ලබාදෙන තොරතුරු, ඔහු ඉදිරියේ තිබුණු පරිගණකයක අඩංගු තොරතුරු හා සසඳා බැලීමත් කළේය. ඊටත් පස්සෙය, අපට එංගලන්තයට ඇතුළු වීමේ අවසරය ලැබුණේ.

ඒ අවසරය ‘Leave to enter the United Kingdom of condition that the holder does not enter employment paid or unpaid and does not engage in any business profession...’ වගේ තහංචි ගොඩක් එක්කල තිබුණු එකකි. ඒකට අඩංගු වෙනවා නං හෙම අපි දෙන්නාගෙන් එක්කෙනෙකුටවත් එංගලන්තයේ ඉඳිද්දී රස්සාවක් කරන්නට බැරිය. වැටුප් ලබන හෝ නොලබන හෝ රස්සාවක්.... එසේම කිසිම ආකාරයක ව්‍යාපාරයක යෙදීමත් ‘වානා’ය.

එහෙම තහනං වෙන්නට ඇත්තේ අපට අවසර ලබාදී තිබුණේ ‘සයමසක සංචාරක වීසා’ වශයෙන් පමණක් නිසා වෙන්නැතිය!

කටුනායක ගුවන් තොටුපළේදී අපට ඉදිරියෙන් ගිය විල්මන් උන්නැහේ, දැන් අපට පිටුපසින් එයි. අම්මාත්, ඩැඩාත් අපි දෙන්නාව දකින විටම හෘදයාංගම සිනා පාමින් ඉදිරියට ආහ. එතකොටත් අපේ අම්මා හැකි උපරිමයෙන්ම එංගලන්ත වෙලාය; Hug කිරීම්- හායි ඩාර්ලින් කීම්වලින් පිරිලා-ඉතිරිලා පිටාර ගලමින්ය උන්නේ!

ඒ ‘ආදරේ පෙන්වීම ඉවසා දරාගෙන’ ඉවර වෙලාය, මං විල්මන් ජයසිංහ ගැන අම්මලාට කිව්වේ. අපේ අන්නාත් මදි නොකියන්නම පොහොර දැම්මේය.

භාෂා පරිවර්තිකාවගේ වැඩේ කළේ අම්මාය. එතකොටත් අම්මා එංගලන්තයට ගිහිං අවුරුදු දහයක් වෙන්නට කිට්ටුය. එච්චර කාලයක් ගිහිල්ලාත් අපේ අම්මාගේ ඉංගිරිස් but isවලින් පිරිලාය තිබුණේ. අම්මා කියාගෙන- කියාගෙන යන්නේ මොනවාදැයි මටවත් තේරුම් නොයයි. ඒ මදිවාට අම්මා කියාගෙන යන්නෙ හුස්මක්වත් ගන්නට නවත්තන්නේ නැතිවය; අතින්- කටින්- සරුවාංගයෙන්ම උදව් අරගෙනය.
අම්මගේ ඉංග්‍රීසි සන්නිවේදනය මට දැනුණේ එහෙම නම්, ඩැඩාට කොහොම දැනෙන්නට ඇත්ද?

“Leela, please be quite!” කියලාය, අන්තිමේදී ඩැඩා විල්මන් මහතාගේ පැත්තට හැරුණේ. ටයි-කෝට් ඇඳුමෙන් සැරසී හිටි විල්මන් මහතාට අපේ ඩැඩා ඉංග්‍රීසියෙන් කතා කළේය. විස්තර විමසුවේය. මිතුරා එනතුරු අපේ ගෙදර සිටින්නැයි කිව්වේය.

ඔය මිරිස් තුනපහ දාපු අපේ කෑමවලට කිට්ටු කරන්නවත් එව්වට බෑ!

හීත්‍රෝ එයාර්පෝට් එකේ ඉඳලා විනාඩි දහයක විතර දුරකිනි, අම්මලාගේ ගෙදර තිබ්බේ. ඒ Hounslowවලය. එය තට්ටු නිවාස සංකීර්ණයක කුඩා ඒකකයකි.

“මෙව්වා council ෆ්ලැට්ස්! කසාද බැඳලා දරුවොත් ඉන්න පවුල්වලට ආණ්ඩුවෙන් ගෙයක් දෙන්නම වෙනවලු, මෙහෙ විදිහට.” අපේ අම්මා නම් එදා කිව්වේ එහෙමය.

අම්මලාට ලැබී තිබ්බේ බිම් මහලේ ගෙදරකි!

“ඔයාලා බඩගින්නේ ඇති කියල මම උදෙන්ම උයලත් තිබ්බා.” ගෙට අඩිය තියනවාත් එක්කම අම්මා කිව්වාය. “විල්මන් මහත්තයටත් බඩගිනි ඇතිනෙ. කාලා ඉඳිමු.”

“ඇයි අම්මෙ, ප්ලේන් එකේදි අපිට කෑම දුන්නනේ!” මම කිව්වෙමි. සර්ව භක්ෂක; එකේක පන්නයේ ආහාරපානවලට කැමති මට නම් ගුවන් යානයෙදී සැපයුණු කෑමවල අඩුවක් නොදැනිණි. 
“...දුන්නට බඩ පිරෙනවය?” අම්මාගේ අදහස ඒකය.
“ඒක නේන්නං. මටත් නං ඒවා අල්ලන්නෑ...” වැල යන පැත්තට මැස්ස ගහන්නට අපේ අනිල් සමතෙකි. “ඔය මිරිස් තුනපහ දාපු අපේ කෑමවලට කිට්ටු කරන්නවත් එව්වට බෑ නේද අම්මෙ. ඒක නෙවෙයි.
කෝ, සමන්තිලා ගෙදර නැද්ද?”

“අද ඉස්කෝල දවසක්නෙ, අනිල්...”
“අපරාදේ! අදට ඉස්කෝලේ නොයවා ඉන්නනෙ අම්මට තිබ්බේ...”
“මෙහෙ ඒවා කරන්න බෑ අනිල්. ඉස්කෝලවලත් නීති හරි තදයි. ලංකාවේ වගේ නෙවෙයි...” අම්මා කෑම මේසය සූදානම් කරමින්ම උත්තර දෙයි. “... දැන් සෑම්ලත් ආස නෑ දවසක්වත් පාඩු වෙනවට. ඉස්කෝලේ ගියාට, අද දවල් කෑම වෙලාවට එයාලා එනවයි කිව්වා, ඔයාලව බලලා දුවල යන්න. එයාලටත් ඉවසිල්ලක් නෑ. අවුරුදු දෙහෙකින්නේ ඔයාලව දකින්නේ...”

එයාලා එද්දී අපි බත් කාලත් ඉවරය!

පාසල් නිල ඇඳුම්වලින් සැරසී ඉන්නා සමන්තිලා උජාරු පාටය; පිළිවෙලය. අමුත්තෙකුත් සිටින නිසාදෝ එයාලා තුන්දෙනාම හැසිරුණේත් වඩා සංවර විදිහටය. විශේෂයෙන්ම බඩා මල්ලා දීපාල්. ඇට්ටර බඩා මල්ලා දෑවුරුද්දකදී වෙනස් වෙලා තියෙන තරමක්...
අනේ! බෝදරගම ටීචර්ට මේ ඩීසන්ට් දීපාල් රෝහණ දිසානායකව පෙන්වන්නට පුළුවනි නම්!! බූරු කටා* මෙච්චර සංවර කොල්ලෙකු වෙලා යැයි එයා විශ්වාස නොකරනවා ඇති. (*මල්ලියා බෝදරගම ටීචර්ගේ මොන්ටිසෝරියට ගියේ එක දවසක් විතරය. ‘මට ආයෙමත් එහාට යන්න බෑ ලොකූ. ටීචර් මට ඒයි බූරු කටා, කට වහපං කියල බැන්නා.’ පළමු දවසෙම, ගෙදර ආ ගමන්ම ඒකා කීවේය. මල්ලාට කීකරු වෙන්නට මට සිද්ද වුණේ එහෙමය!)

මට පිස්සුයි කියන්න විතරයි එයා දන්නේ...

“ලොකූ, අපි ඉක්මනටම එනවා. ඔයාලා ටිකක් නිඳා ගන්නවා නං දැන්මම නිඳා ගන්න. ඔන්න, අපි ආව ගමන්ම ඇහැරෙන්න ඕනි!” අපට උපදෙසකුත් දීලය; සමන්තිලා ආයෙමත් පාසලට ගියේ.

එයාලා කිව්වාට එහෙම කරන්නේ කොහොමද? විල්මන් එක්කල කතා කරන්නටවත් ඕනෑය. ඒ මනුස්සයාව තනියෙන් සාලයේ දමල යන්නයැ.
අනිල් නම් ඇඳගෙන ආ ඇඳුම් පිටින්ම සාලයේ පුටුවක් උඩ සැප නින්දේය!

වාසනාව මගේ දිහා බැලුවේය! වැඩි වෙලාවක් නොයා, විල්මන්ගේ මිතුරාගෙන් ටෙලිෆෝන් ඇමතුමකි. ඩැඩා අපේ ගෙදරට එන විදිහ ඔහුට විස්තර කරනවා ඇසිණි.

“තේ එකක් බීලා යමු!” පැමිණි පමාවෙන්ම  විල්මන් සමඟින් පිටත්ව යන්නට තැනූ මිතුරාට, අපේ අම්මා කීවාය. (ඒ  නිසාම එංගලන්තයේ සිරිතක් ඉගෙන ගන්නටත් එදා මට හැකි විණි.)

“Thanks මිසිස් ශ්‍රෝඩර්. ලංකාවේ එහෙම කළාට මෙහෙදී එහෙම කරන්න මම කැමති නෑ. විශේෂයෙන්ම සැසිල් වගේ බ්‍රිටිෂ් සුද්දෙක්ගෙ ගෙදරට ඇවිත්... පස්සේ දවසක call එකක් දාලම යාළුවත් එක්ක ඇවිත් යන්න එන්නංකෝ.”
“ඔව්, ඔව්. අහම්බෙන් ඇවිල්ලත් ඔයාලා සේරම මට සැලකුවේ පවුලේම කෙනෙකුට වගේ. ඒකට ගොඩක් ස්තුතියි! මම ආපහු එන්නංකො ඉක්මනින්ම දවසක... පුළුවන් නං දවසක් ඉඳලම යන්න...”

එයාලා පිටත්ව ගියාට පස්සෙය, ඩැඩාගේ සමාලෝචන comment එක ලැබුණේ. ඒකත් මටය.

“නිමොල්, උඹට ඉගෙන ගන්නයි මම මේ කියන්නේ. උඹලා ඔක්කොම මෙච්චර වෙලා මේ ගෙදරදී උඹලගෙ සිංහලෙන් කතා කර කර හිටියා- දිගටම. මම සිංහල දන්නේ නැහැ කියලා උඹල එක්කෙනෙකුටවත් කල්පනා වුණේ නැහැ නේද...”
මොහොතක්වත් පමා නොවී අපේ අම්මා කෝන්තර පිරිමැසුවාය.
“රංජි, ඩැඩාටත් සිංහල ඉගෙන ගන්නයි කියන්න. එතකොට ඉවරයිනෙ...
එයා ඔහොම්මමයි. ලංකාවේ කවුරු හරි ආවම අපි අපි සිංහලෙන් කතා කරනවට ආසම නෑ. මෙච්චර දවසක් ගිහිල්ලත් දන්නේ එකම සිංහල වචනයයි. පිස්සු! මට පිස්සුයි කියන්න විතරයි එයා දන්නේ...”

මාස හයක් ඉන්නට යන්නේ මෙහෙම සුන්දර පරිසරයක බැව් ඒ වෙලාවේ මට හිතුණේය.

එහෙම වුණත් දත කාගෙන ඉවසන්නට ඕනෑය.
නිමල් දිසානායක එංගලන්තයට එන්නට කැමැති වුණේ නිකංම නිකං නොවේ; යටි අරමුණකුත් තියා ගෙනය. ඒ සඳහා පසුබිම සකස් කරගත යුතුය; ඉවසිය යුතුය; ජය ගත හැක්කේ එවිටය!
මම මටම මතක් කර දුන්නෙමි.

මිනිහා තවමත් අර ඉස්කෝලේදී යාළු වෙච්චි කෙල්ල ගැනමයි හිත.

‘නිමොල් උඹලගෙ පවුල වෙනුවෙන් කරලා තියෙන දේවල් පොඩි නෑ. දැන්වත් මිනිහට rest කරන්නයි life එක enjoy කරන්නයි chance එකක් දෙන්න වටිනවා!’යි ඩැඩා අම්මාට කියා තිබිණි.

“අනේ, ඩැඩාගේ කෙහෙල්මල් rest! එයාට දවස තිස්සෙම කෝපි බිබී news අහන්න තියෙනවා නං ඊට එහා දෙයක් නෑ.
මම එයාට කියන්න ගියේ නෑ, රංජි...
මම නං ඔයාලව ගෙන්න ගත්තේ ඔයාලවත් දිගටම මෙහෙ නවත්ත ගන්න ක්‍රමයක් හොයා ගන්නයි. ලංකාවේ වගේද රංජි. ටික දවසක් ඉන්නකොට ඔයාලටම තේරෙයි. එංගලන්තෙ කොච්චර ෂෝක්ද කියලා. ඔයාටත් මෙහෙ පුරවැසිකම තියෙන ගෑනියෙක් බැඳ ගන්නයි තියෙන්නේ. එතකොට අවුරුදු පහෙන් නිකංම සිටිසන් ඉල්ලන්න පුළුවන්... කෙල්ලෙක්ම නොවුණත් මොකද... නේද?”

පළමු දවස් දෙක යන්නටත් කලින්ම අම්මා මට කීවාය.
(එංගලන්තයේ පුරවැසිකම ගන්නටම කෙරුණු එහෙම කසාදයක් ගැන ‘මරිසි මංගල්ලේ’ post එකෙන් මම ලිව්වෙමි.)

“මම ඊයෙම අනිල්ගෙනුත් ඇහුවා. මිනිහා තවමත් අර ඉස්කෝලේදී යාළු වෙච්චි කෙල්ල ගැනමයි හිත. ඒකිවමලු බඳින්නේ. පවට පින දෙන්නයැ. ඔයාගේ එහෙම මොකුත් නැහැනේ... නැහැයි කියලා අනිලාත් මට කිව්වා. මම ඒත් බයෙන් හිටියේ, ඔයා youth එක දාලා එන්න බැහැ කිව්වෙත් එහෙම මොකක් හරි හුටපටයක්වත් හින්දද කියලා.” අම්මා දිගටම කියාගෙන යයි.

කුස්සියේ ඉන්නේ අප දෙන්නා විතරකි.

“හෙට ඉඳලා මාත් ආපහු වැඩට යනවා. ඔයාට පුළුවනිනේ රංජි මොනවා හරි උයාගන්න.”
“උයා ගන්න නං පුළුවනි. දෙමටගොඩ කැන්ටිම කළායින් වෙච්ච ලොකුම හොඳේ උයන්න පුරුදු වෙච්චි එක. කළු අක්කා තමයි ඉගැන්නුවේ, කෝකි බාස්ලව තිත්ත වෙලා ගියාට පස්සේ.
ඒක නෙවෙයි, අම්මත් වැඩකට යනවද දිගටම.”

“නැතුව කොහොමද? ඩැඩා නං කැමතිම නෑ. කොච්චරවත් ඤරු-ඤුරු ගානවා. එදා එදා විතරක් ජීවත් වෙලා ඇද්ද... ඒ අතින් නං මේ මනුස්සයත් ඔයාලගේ තාත්තා වගේමයි. තාත්තත් කවදාවත් ගෙයක් දොරක් හදා ගන්න එක ගැනවත් හිතුවෙ නැහැනේ... මමම නැහුණට.
ඔයා දන්නවද? මං කීය කීය හරි ඉතුරු කරගෙන තියෙන එකවත් ඩැඩා දන්නෙ නෑ. අද හෙටම දවසක ඒවා ඔයාට දෙන්නං- ඔයා මෙහෙ ඉන්නකල්, ඔයාගේ කාමරේ හංගලා තියමු... ඩැඩා ඔයාගේ කාමරේට එන එකක් නැහැනේ.”

ඒකත් හදන්නේ, කිරි උණු කරලා කිරිවලින්. වතුර චුට්ටක්වත් නොදා.

අම්මත් මාත් අතර ඇතිවෙන මතවාදී ඝට්ටනවලට නං කෙළවරක් තිබ්බේ නැත. එහෙම වුණත්, මිල මුදල් පැත්තෙන් නම් ‘ලොකු පුතණ්ඩියා කොයි තරම් සකසුරුවම්ද- අවංකද කියන කාරණය’ අපේ අම්මා හොඳටම දැන සිටියාය. ඇත්තම කියතොත් ඒ ගතිගුණය මට ඇවිත් තියෙන්නෙත් අපේ අම්මාගෙන්මය. ඒ ගතිගුණය මට ඉගැන්නුවෙත් අපේ අම්මාමය. (එහෙම කිරීම ගැන බොහොම ස්තුතියි අම්මේ!)

ඉතිං, එදා අම්මා මට ඉගැන්නුවේ ඩැඩාගේ කෝපි එක හදන විදිය හා ඩැඩාගේ ප්‍රධාන ආහාරය හදන විදිහයි.

“මේ තියෙන්නේ ඩැඩාට කෝපි හදනකොට කිරි උණු කරන සාස්පාන... එයා බොන්නේ මේ නෙස්කැෆේ විතරයි. ඒකත් හදන්නේ රංජි, කිරි උණු කරලා කිරිවලින්. වතුර චුට්ටක්වත් නොදා. මෙන්න මේ චූටි හැන්දෙන් එකක් විතරයි සීනි.”
අම්මා සේරම කියා දෙයි.
“...දැන් මතකනෙ. සමන්තියි දීපානියි දෙන්නටත් මම කියා දීලයි තියෙන්නේ. ඒත් ඩැඩා දන්නවා, අපි එක එක්කෙනා හදන කෝපි වෙනස්ය කියලා.”

ඩැඩා ඒ තරම්ම සිරා; සූක්ෂ්ම ගොබිලෙක්ද?

“මෙලහටත් ඩැඩා නැඟිටලයි ඇත්තේ. මම බලාගෙන ඉන්න අතරේ ඔයාම කෝපි එකක් හදන්නකො බලන්න ඩැඩාට.”
ඉතිං, අම්මා කියූ විදිහටය මං කෝපි එකක් හැදුවේ. කෝපි mug එක ඩැඩාට ගෙනිච්චේ අම්මාමය.

පැය බාගයකට විතර පස්සේ, ඩැඩා පිජාමාව පිටින්ම තරප්පු පෙළ පහළට බැසගෙන ආවේ පිම්මේය!

à ඊළඟ කොටසට...