මඟුල් වදේ - සිව්වෙනි කොටස

ඒ වෙද්දීත් සෑහෙන මුදලක් මේ වැඩේ වෙනුවෙන් වියදම් කෙරිල ඉවරයි. ඒ වගේමයි එක-එක්කෙනා දරපු වෙහෙස-මහන්සිය. ඒකත් පොඩි නෑ.

මඟුල් ගෙදර තියෙන තැන හොයා ගන්න බැරි වුණොත් ඒ වියදම්; ඒ මහන්සි සේරම වතුරේ...
ඊට හපන් මට විඳින්න වෙන ලජ්ජාව...

වෙඩිම තියෙන්නෙ මනමාලිගේ ගෙදරනේ... අපි එහෙ ගිහිං තියෙන එකක්යැ?

මඟුල් ගෙදරට පාර පෙන්වන්නට බැරි වුණෝතින් මට වෙන්නේ වහ කන්නටය!

‘මහ ලොකු පණ්ඩිතයා. පාර පෙන්නන්නං කියල කිව්වේ නං හරියට දහ-දොළොස් වතාවක් ගිහිං තියෙන එකෙක් වගෙ... අඩු ගාණේ මනමාලිගේ ගෙදර තියෙන හරියට කියන නමවත් දන්නවද? මනමාලිගෙ නමක්- අම්ම තාත්තාගෙ නමක්... ඇඩ්‍රස් එකක්... මොකුත්ම නොදැන නේද මෝලෝ උඹ මේ වැඩේට කරගැහුවේ...’

සත්තයි! මට ඒ වෙලාවේ හීන් දාඩිය දැම්මේය!
නිමල් දිසානායකයා ‘මඟුල් වදේ - තෙවෙනි කොටස’ අවසන් කළේ එහෙම කියලාය. ඒ post එකට comment එකක් එවමින් ලලිත් සහෘදයා මෙහෙම අසා තිබිණි. ‘මරු මරු,... ඇත්තටම මනමාලිගේ ගම ගැන දැනගෙන නෙවෙයිද වැඩේ පටන් ගත්තේ?’
Lotus, අජිත් ධර්ම දෙදෙනාත් මේ කාරණය ගැන අදහස් දක්වා තිබුණෝහ.

ඒ කාරණය ගැන ‘මඟුල් වදේ - පළමුවෙනි කොටස’ ලියද්දී මං වහන්සේ කිව්වේ මෙහෙමය.
“ප්‍රශ්නෙ තියෙන්නෙ home coming දවස කවද්ද කියල අපි දන්නෙ නැති එක. පාටිය දවසට ඔහොම වැඩක් කරලා වැඩක් නැහැනෙ මචං.”

“එහෙනං අපි වෙඩිම දවසට රැග් එක දෙමු.”
“වෙඩිම තියෙන්නෙ මනමාලිගේ ගෙදරනේ... අපි එහෙ ගිහිං තියෙන එකක්යැ?”

“මම නං ගිහිං තියෙනවා- එක දවසක්! මට පාර මතකයි.” එතකොට නිමල් දිසානායකයා කිව්වේය. (ඒකත් අහම්බෙන් සිද්ද වෙච්ච දෙයකි. වෙනත් කටයුත්තකට නුවර ගිහිං එද්දී සොක්‍රටීස් උන්නැහේ මේ ලියන්නාවත් කැටුව අනාගත බිරින්දෑගේ නිවහනට ගොඩ වැදුණේය.)

“එක දවසයිද ගිහිං තියෙන්නෙ... නිමල් අයියට පාර මතකද හරියටම...”
“මට ෂුවර්!”

හුඟ වෙලාවට මා ‘දොඩමළු’ (=වාචාල) වෙන්නේ නැත; දුර දිග නොබලා- මොළය දිවේ තියාගෙන කතා කරන්නේත් නැත. ඒත් මේ එහෙම නොකෙරුණු කරුමක්කාර වේලාවකි. ඒ වෙලාවේ නිමල් දිසානායකගේ ග්‍රහයන් සේරම නීච වෙලා හිටියා වෙන්නැතිය.
කුම්බලා මාළු කෑවා නං විඳවපං බළලෝ! දැන් ඉතිං ගිය නුවණ ඇතුන් ලවාවත් අද්දවනවා බොරුය...

වාහනයේ වේගය වගේ ලක්ෂ වාරයක් වේගයෙන් මගේ හිත දුවමින් තිබ්බේ; මුහුණෙන් වෙනසක් නොපෙන්නුවට. මඟුල් ගෙදර හොයා ගන්න බැරි වුණෝතින් මො..ක..ද කරන්නේ?
Trip එකක් ආව වගේ නිදහස් තැනකට ගිහිං- සිංදුවක් කියලා- නටල, විනෝද වෙලා- ගෙනාව කෑම කාලා ආපහු ගෙදර යනවද...

‘නිමල් අයියේ! අපි මඟුල් ගෙදර යන්න හදන්නේ බඩගින්නෙමද?’
‘මහෝදර ගෙනාව ෂෝට් ඊට්ස්, මාළු පාන් එහෙම කන්නැද්ද?’
‘හොඳ තැනක් අල්ලලා වාහන නවත්තමුද? උදේට කන්න එපැයි, කාලා කඩේකින් ප්ලේන්ටියක් කාරිය බීලා යමු නේද?’

මුවන් පැලැස්ස නාට්‍යයේ වෙද මාමා- පිනා චරිත හෙමත් කළේ එතුමා. එතුමා විවිධ කටහඬවලින් විවිධ චරිතවලට පණ දෙන්නටම උපන් පුතයෙක්!

එහෙම කෙරෙද්දීත් අනෙකුන්ට කිසිම වෙනසක් නොපෙන්නා සිටින්නට නිදිට හැකි විණි!
ඔව්! අන්තිම මොහොත වෙනකල්ම full try කරනවා!! මම තරයේ සිතා ගත්තෙමි. අන්තිම මොහොත... අන්තිම මොහොත...

ඉස්සර ගුවන් විදුලියේ වෙළෙඳ සේවයේ ප්‍රචාරය කෙරුණු ඉතාම ජනප්‍රිය වැඩ සටහනකි ‘ගීත කතන්දර’. සතියකට සැරයක් ප්‍රචාරය වුණු ඒ වැඩ සටහනේ තිබ්බෙ හාස්‍යජනක කතාවක්. කතාව කියැවුණේ ගීත නාටකයක් විදිහට. සේරම චරිතවලට පණ දුන්නේ ‘ගැමුණු විජේසූරිය’ ශිල්පියා. (මුවන් පැලැස්ස නාට්‍යයේ වෙද මාමා- පිනා චරිත හෙමත් කළේ එතුමා. එතුමා විවිධ කටහඬවලින් විවිධ චරිතවලට පණ දෙන්නටම උපන් පුතයෙක්.)

අන්තිම මොහොත වෙනකල්ම අල්ලාගෙන හිටින්නට මට කල්පනා වුණේ ඒ ගීත කතන්දරයක් මතක් වුණු  බැවිනි. (මට මතක විදිහට ඒ කතාව මෙහෙමය.)
ඈත ගමක පිරිසක් කුලී වාහනයකින් කොළඹ මඟුල් ගෙදරකට එති. ඒත් මංගල්ලය තිබෙන තැන ලිපිනය කිසිවෙකුට මතක නැත. සෑහෙන වෙලාවක් තිස්සේ රස්තියාදුවී හෙම්බත් වූවාට පස්සේ උත්සාහය අත්හැර දමන්නට යෝජනා කෙරෙන්නේ “ඔන්න ඔය හූනියම අතහැරලා ආපහු යමු!” කියමිනි.

එතකොටය කෙනෙකුට ලිපිනයේ ඉසව්ව මතක් වෙන්නේ. “හරි හරි හරි මතක් වුණා! යූනියන් පෙලෙස්... යූනියන් පෙලෙස්!”
ඒ ගීත කතන්දරයෙදී සිද්ද වුණා වගේ මං වහන්සේටත් අන්තිම මොහොතේ හරි පොටක් පෑදුණොතින්...

පොට පෑදෙනවා කොහොම වෙතත් වරකාපොළින් කුරුණෑගල පාරට හැරිලා ඉස්සරහට යද්දී නම් මගේ ‘මූණ නාලු වෙලා’ වගේ තියෙන්නට ඇත.
‘මොකෝ දිසානායක... පාර ෂුවර් නැද්ද?’ / ‘නිමල් අයියගේ කට නං වැහිලා!’ / ‘මුක පූට්ටු වෙලා...’
'නෑ වදේ! කෙළවිලා වගේ' යැයි කියන්නට හිතනවත් එක්කම... දෙයියෝ අත පෑවෝහ.

“හෝව් හෝව්... පහු වුණා... පහු වුණා...”
‘දිසානායක මේක කරත්තයක් නෙවෙයි, හෝව් කියන්න... මොකක්ද පහු වුණේ?’
“අතන තිබ්බ පාරෙන් දකුණට හැරිලා ගියා වගෙයි මට මතක!”
‘මට මතක කියන්නේ නිමලෝ... උඹට ෂුවර් නැද්ද?’

ඒ වෙලාවේ මගේ උදව්වට ආවේ ගම්පොළ උන්නැහේය. “යකුනේ... නිමල් අයියත් එහාට ගිහිං තියෙන්නෙ එක සැරයයිනෙ. අපි ඒ මනුස්සයටත් පොඩි chance එකක් දීල බලමු. Mr. දිසානායක- ඔයා කලබල නොවී හොඳට පාර බලාගෙන යං. මචංලා... අපිත් කච-කචේ ටිකක් අඩු කරගෙන යමු! මේ මනුස්සයට disturb නොකර...”
පාර නම් හරි වගෙය... ඒත් කලින් දවසේ මෙච්චර දුරක් ආවේ නැතුවා වගෙය.

නටන කට්ටිය ඊළඟට නේද...

‘පියාණනේ ඔබෙ පුංචි කුමාරිය පුංචි මනාලිය වී යන දවසේ...’ යාන්තමින් ඇහෙයි.
‘අන්න අන්න. ලවුඩ්ස්පීකර් සද්දයක්... මඟුල් ගෙදර වෙන්නැති.’

…
“මඟුල් ගෙදරක් නං තමයි. ඒත්... ඒත්... එයාලගෙ ගෙදර තිබ්බේ මෙච්චර ඇතුළක නෙවෙයිනෙ. පාර අයිනෙමයි. මට නං සැකයි... මෙතැන අපේ කවුරුවත් ඉන්න පාටකුත් නෑ නේද... වාහන කීපෙකුත් තියෙන්න එපැයි.”
‘මොකද කරන්නේ? ගිහිං අහල බලමුද...’

වෙන මොනව කරන්නද? එතකොටම එතැනින් යන්නට ආ කෙනෙක් අපි දිහාවට විමසිලිමත් බැල්මක් දැම්මා. “මහත්තයෝ, අපි යාළුවෙකුගේ මඟුල් ගෙදරක් හොයනවා... මේ ගෙදර දැකලයි නැවතුණේ... ඒත්...” මං පුළුවන් තරම් ආචාරශීලීව කිව්වා.
‘මහත්තයල කොළඹෙයි? මෙහාට නං අමුත්තෝ හැඩයි... ඒකයි මමත් මේ බැලුවේ. මේක නං මේ ගමේම දෙන්නෙක්ගෙ මංගල්ලයක්... මනමාලිගෙ ගෙදර තමයි මේ...’
“අපි හොයන මඟුල් ගෙදරත් මනමාලි තමයි මේ ගමේ. මනමාලයා කොළඹ...”
‘එහෙනං මහත්තයල හොයන මංගල්ලේ මේක වෙන්න බෑ. මේ පාර දිගේම තව ටික දුරක් ඉස්සරහට ගියාම තව මඟුල් ගෙයක් තියෙනවා... ආරංචි වෙච්ච හැටියට නං ඒ මනමාලයා කොළඹ පැත්තේ එක්කෙනෙක්ලු... ගිහිං බැලුව නං...’

එතකොට නං නිමල් දිසානායකයාට හුස්මක් වැටුණේය; තමන්ට වැරදිලා නැති විත්තිය හිතුණේය. තවත් මඟුල් ගෙයක්! ඒත් ඒකා කට ඉස්සර කර ගත්තේ නැත.

‘නවත්තමු නවත්තමු. අර වත්ත ඇතුළේ නවත්තල තිබ්බේ අපේ ලොක්කලගේ වාහනයක්...’ බූබම්බාට වැරදෙන්නට කිසිම ඉඩක් නැත. එයා සොක්‍රටීස්ලගේ වාහන සේරම හඳුනයි.
‘අපේ වාහනත් මේ හරියෙන් නවත්තමු.’
“ගෙදර නං තියෙන්නෙ ටිකක් එහායින් බවයි මට මතක... මෙතැන පොඩ්ඩක් උස තැනක්නේ. මනමාලිගේ ගෙදර තිබ්බේ පොඩි පල්ලමක් බහිනකොට.”

‘නිමල් අයියේ, මම කියන්නද වැඩක්? අපි ඔයාලගේ press එකේ දෙන්නව ඉස්සරහට යවලා බලමු- මඟුල් ගේ තියෙන්නෙ දුරද කියලා... ඒ දෙන්නව දැක්කත් අපේ කට්ටිය එයාලව අඳුරන්නේ නැහැනෙ...’
‘That is a good idea!’
...
‘මඟුල් ගේ තියෙන්න පල්ලමේ තමයි. දකුණු පැත්තේ...’ ඔත්තුකාරයෝ වාර්තා කළහ.
‘දැන්?’

“දැන් තියෙන්නෙ පෙරහර හැදෙන්න... කව්රු හරි දෙන්නෙක් බැනර් එක අල්ලගෙන ඉස්සරහින්ම... ඊළඟට අපි තුන්-හතර දෙනෙක්...”
‘නටන කට්ටිය ඊළඟට නේද... ඊට පස්සෙන් මෝලම් ගහන set එකයි, අපේ ඉතිරි කට්ටියයි. එතකොට හරිනේ...’
“කිරිහාමියෝ... තමුන්නැහේ දැන්මම බැනර් එකත් උස්සගෙන යන්නත් පටන් ගත්තේ... තව චුට්ටක් ඉවසල ඉන්නවා... පෙරහර ඔර්ගනයිස් වෙලා ඉවර වුණාම පිටත් වෙතෑකි...”
මුලින් දෙකට-දෙවාරේ පස්ස ගහමින් උන්නු ඒ හාදයා දැන් ඉන්නේ අලියෙකු වාගේ නොඉවසිල්ලෙන් නලියමිනි.

‘සුදු අසු පිට නැඟලා...’ ගමම දෙවනත් කරමින් සද්දය විහිදෙයි!

“... හැබැයි, හරියටම පෙරහර ලැහැස්ති වෙනකල් ඉන්නවා... යන්න ගත්තමත් හෙමින්... ගොඩක් හෙමින්...
දිලිනි, මෝලම් කට්ටිය play කරන්න පටන් ගන්න කලින්, ඔයා මේ සූදානං වෙන හැටිත් වීඩියෝ කරනව නේද?”

‘රායිට්! Start...’ කිව්වා විතරකි.
‘සුදු අසු පිට නැඟලා - මංගල රතේ තියා...’ ගමම දෙවනත් කරමින් සද්දය විහිදෙයි. අපි යාර කිහිපයක් යන්නටත් කලින් පාර දෙපැත්තේ ගෙවල්වල උදවිය එළියට ඇවිදින්ය!
මඟුල් ගෙදර පිරිසත් පාර අයිනේය!!

නටාගෙනම අපේ පෙරමඟට ආවේ සොක්‍රටීස්ගේ ඥාති සොහොයුරන් පිරිසයි. දැන් අපේ පෙරහර වඩාත් සරුය; සජීවීය; පිරිපුන්ය.
සොක්‍රටීස්ගේ සොහොයුරාත් සිනාසීගෙන නැටුමට එකතු වුණේ ඒ අතරේ. මාත් එයාට කිට්ටු වුණා. ඒ වැදගත් දෙයක් අහන්නයි, කියන්නයි දෙකටම.
“XXX, පෝරුවේ චාරිත්‍ර එහෙම ඉවරයි නේද?”
“ඒවා සේරම ඉවරයි. ටිකක් නැටුවට පස්සේ- ඔයාලව වාඩි කරවලා කට්ටියටම වෙඩින් කේක්, cool drinks දෙන්න XXXX අම්මලා අරහෙ රෙඩි කරනවා.”

”දැන්ම නං මෙයාලව වාඩි කරවන්න හම්බ වෙන එකක් නෑ වගේ... වැඩේ නැඟල යනවනේ... ඒක නෙවෙයි මහත්තයෝ, XXXX ගෙදර අයට කියන්න අපිට අලුතෙන් උයන්න එහෙම ඕනි නෑ කියලා. අපි තිහ-හතළිහකට විතර ඇති වෙන්න කෑම උයාගෙනයි ආවේ.”
“අම්මට සිරි!”
“එයාල වැඩ පටන් ගන්න කලින් ඔයා දැන්ම ගිහිං ඒ පණිවිඩේ කියල ඉන්නවද?”

මඟුල් ගෙදරට ඉස්සරහින්; පාරෙන් අනෙක් පැත්තේ තිබුණු හිස් බිම් කඩකය අප රැඟුවේ. මඟුල් ගෙදරට පැමිණ උන් අයත් නැටුම් බලන්නට රොක් වෙලාය. එයින් උද්දාමයට පත් වුණු මෝලම් වාදකයෝත්- නාටිකාංගනාවෝත් දිගටම ඔවුනගේ හපන්කම් පෙන්වති.
ඒ අතරේ අලුත් මනාලයා මනාලියත් එක්කලා එතැනට...

“උඹල එහෙනං challenge එක බාර ගත්තා!”
‘කරදරයක් නෙවෙයි නේද මචං.’
“පිස්සුද මචං. කරදරයක් වෙන්නෙ කොහොමද- මෙයාලා කෑමත් උයාගෙන ඇවිත්නේ... Any way, වැඩේ ලස්සනයි!”

අපි කතා කරමින් හිටිද්දීය; දෙතුන් දෙනෙකු වත්තේ අයිනක ටීපෝවක් ගෙනත් තිබ්බේ. ඒක වටේට පුටු ටිකකුත්... ඊළඟට ටීපෝව උඩට අවුළුපත් සහිත දීසි- වීදුරු...

‘දිසානායක, පිං සිද්ද වෙයි, ඔන්න උදැල්ල දාන්න නං එපා! මනමාලයාගේ හිත රිදෙයි!! හොඳ හිතින් කරන සංග්‍රහයක්නෙ...’ එක්කෙනෙකු මගේ කනට කෙඳිරුවා.
එයාලා කතා වෙලා තමයි ඒ පණිවිඩය මට කියන රාජකාරිය අරයාට පවරන්න ඇත්තේ. අනිත් අයත් ඉඟි-බිඟි පාමින් මට කියන්න හැදුවේ ඒ පණිවිඩේමයි.

ඇයි, මම කිසිවක් කළේ නැහැ බූරුවා නිදහස් කිරීම හැර තම තමන්ගේ අභ්‍යන්තර යක්ෂයා අවදි කර, අත්තනෝමතික ලෙස ක්‍රියාකොට ඔහුව නිදහස් කළේ ඔබ සැවොමය... 

මං විරුද්ධ වුණත් වැඩක් ඇතැයි...
ඊටත්, විරුද්ධ වෙන්න කිසිම පදනමකුත් නෑනෙ. තර්ක කරන්න ගියත් මං පරදිනවා. මෙහෙම වෙන්නත් ඉඩ තියෙනවයි කියලා අර කොන්දේසි දමද්දීවත් මට හිතුණේ නැති හැටි!

ඊට පස්සේ බෝතල් හිස් වුණේය; නච්ඡ ගීත වාදිත අඩු වුණේය; විසූක දස්සන වැඩි වුණේය!
මඟුල් ගෙදර කටයුතු සාමාන්‍ය විදිහට- පිළිවෙලට කෙරීගෙන ගියේය.

මේ, ඔයාල අහල තියෙනවද ‘බූරුවා නිදහස් කළ යක්ෂයා’ගේ කතන්දරේ? ඒක fb එකෙත් තිබ්බා. මේ ඒකයි:
‘බූරුවෙකු ලණුවකින් ගසකට බැඳ තිබිණි. යක්ෂයෙක් ඇවිත් ලණුව ලිහා දැමුවේය. එවිට බූරුවා කුඹුරකට දිව ගොස් වගාව විනාශ කිරීමට පටන් ගත්තේය.

කුඹුර හිමි ගොවියාගේ බිරිඳ මෙය දුටු විට ඇය බූරුවාට වෙඩි තබා මරා දැමුවාය. බූරුවාගේ හිමිකරු කොතරම් කලබල වීද යත් ඔහු එසැණින් ගොවියාගේ බිරිඳට වෙඩි තැබීය.

ගොවියා ආපසු පැමිණි විට, තම බිරිඳ මියගොස් ඇති බව දැක දුවගොස් බූරුවාගේ හිමිකරුට වෙඩි තැබීය.

ඔවුන්ගේ පියාගේ මරණයට පළිගැනීමට ගොවියාගේ නිවස ගිනිබත් කරන මෙන් බූරුවා අයිතිකරුගේ බිරිඳ තම පුතුන්ගෙන් ඉල්ලා සිටියාය.
පිරිමි ළමයි සවස් වරුවේ ගොස් ගොවියාද නිවස සමඟ පණපිටින් පිළිස්සෙනු ඇතැයි උපකල්පනය කරමින් මවගේ නියෝගය සතුටින් ඉටු කළහ.

එසේ වුවත්, ඔවුන් එසේ ගිනි තබන විට ගොවියා ගෙදර නොසිටියේය. ආපසු පැමිණි විට, පිළිස්සී ගිය තම නිවසේ සැකිල්ල දුටු ඔහු වහාම ගොස් බූරුවාගේ අයිතිකරුගේ බිරිඳ සහ පුතුන් දෙදෙනාට වෙඩි තැබීය.

සිදුවූ සියල්ලෙන් පසුතැවිල්ලට පත් ගොවියා යක්ෂයාගෙන් ඇසුවේ "ඇයි මේ සියලු භයානක දේ මෙලෙස සිදු කළේ" කියාය.

භූතයා පිළිතුරු දෙමින් “ඇයි, මම කිසිවක් කළේ නැහැ බූරුවා නිදහස් කිරීම හැර. තම තමන්ගේ අභ්‍යන්තර යක්ෂයා අවදි කර, අත්තනෝමතික ලෙස ක්‍රියාකොට ඔහුව නිදහස් කළේ ඔබ සැවොමය.” කියා කීවේය.

අපි එය තේරුම් ගනිමු!
යක්ෂයා කිසිවක් නොකරන නමුත් නපුරු චේතනා බවට හැරී අන් අයට හානියක් කිරීමට ඔබ තුළ ඇති හැකියාව අවුලුවාලමින් ඔබව අවදි කරයි.

ප්‍රතිචාර දැක්වීමට, වාර්තා කිරීමට, තරවටු කිරීමට හෝ පළිගැනීමට පෙර ඊළඟ වතාවේ කෙටි විරාමයක් තබා සිතන්න.

ප්‍රවේසම් වෙන්න.
‘බොහෝ විට, යක්ෂයා කරන එකම දෙය නම් බූරුවා අපෙන් නිදහස් කිරීමයි.’

අපේ ජනමාධ්‍ය, සමාජ මාධ්‍ය සහ දේශපාලඥයින් අපේ මනසේ සිටින බූරුවා නිදහස් කරමින් සිටී.

කතන්දරය එච්චරක් වුණත් ඊට යටින් තව පුංචි අටුවාවකුත් තිබුණා.

‘අද මේ වනවිටත් අපේ ජනමාධ්‍ය, සමාජ මාධ්‍ය සහ දේශපාලඥයින් අපේ මනසේ සිටින බූරුවා නිදහස් කරමින් සිටී.
ඔවුන්ගේ උත්තේජනවලින් ජීවිතයේ කිසි දිනෙක දැක නැති අයට පවා පරුෂ වචනයෙන් බනිමින් අපි අර බූරුවා මෙන්ම හැසිරෙමින් සිටිමු. ක්‍රියාත්මක වන්නට පෙර නැවතත් සිතමු...’

අපේ නඩේ උදවිය නං එදා නැවතත් හිතමින් ඉන්න සුනංගු වුණේ නෑ. ඇති වෙන්න මජ්ජපානයෙන් සන්තර්පණය වුණා. ඒ අතරේ මනාල යුවලගේ අම්මලා දෙන්නා දෙවෙනි වතාවටත් ඇවිත් අපට වතුර ඇල්ලුවා. “නිමල්, දැන්වත් මේ කට්ටියව අඬ ගහගෙන එන්නකො. අනිත් අය හැමෝම කාලා ඉවරයි. ඔයාලා විතරයි ඉන්නේ...” සොක්‍රටීස්ගේ අම්මා කිව්වා.
“ඇති නේද? අපිත් යමු...” මාත් නැඟිට්ටා.

‘ඇති? කා..ට..ද ඇත්ති... අපිට නං ඇති නෑ. ම.ට්...ට නං මද්ද්දි...’
‘ඔව් ඔව් මචං... මට නං තව ටිකක් dance කරන්නත් ඕනි.’ කියාගෙන හිට ගත්තේ කෙලින් ඉන්නත් බැරි කෙනෙක්. එහෙම වෙලාවට එක එල්ලේ ‘එපා’ කිව්වොත් වැඩේ ‘චොර’ වෙලයි නවතින්නේ.
“හරි! විනාඩි පහයි... යසේ, අර බෑන්ඩ් එක ගහන්නයි කියනවද?” මං යසලාලකතිස්සට කිව්වා.

ඒත් අපි කෑම මේසෙට වාඩි වුණේ ඊටත් පැය බාගෙකට විතර පස්සෙයි.

‘නිමල් අයියේ, අර ගොල්ලෝ පිටත් වෙන්න ලෑස්ති වෙනව වගේ...’ / ‘ඔව් ඔව්. අන්න ජෝඩුවගේ ඇඳුම් bags වාහනේට දැම්මා.’ / ‘අපි දැන් මොකද කරන්නේ?’
මඟුල් මඩුවෙ කෑම මේසයේ උන්නේ අපේ නඩේ කට්ටිය විතරයි. ඒත් අපේ සමහරුන්ගේ ඇස් තිබ්බේ වත්තට ඇතුළු වෙන තැන. එයාලගෙන් තමයි ‘එසැණ පුවත්’ කෙඳිරිලි වගේ කියැවුණේ.

“තව මොනව කරන්නද? ඒ දෙන්නා හනිමූන් යන්න එපැයි...”
‘එහෙම කොහොමද නිකංම යන්න දෙන්නේ?’ / ‘ඒක නේන්නං. කපල් එකත් නටවලා පෙරහරෙන් ටික දුරක් ගෙනියමු නිමල් අයියේ...’

සොක්‍රටීස් නටන ජාතියේ හාදයෙක් නොවේ. මනාලියත් ඒ ජාතියේමය. ඒ විත්තිය අපේ කට්ටියට කල්පනා නොවුණු ගණනය.
“අපි ආව වැඩේ කළා. මම කලින්ම කිව්වනේ, ඒ දෙන්නට පාඩුවෙ යන්න දෙනවලා. අපි නොදන්න තාලෙට කෑම කාලා ඉවර කරමු. එයාලා ගියාවේ...” කෑම කන ගමන්මය මං කිව්වේ.

‘ගියා... ගියා... ජෝඩුව ත්‍රී වීල් එකක ගියා!’ Breaking News එක ආවේය.
‘අන්න අන්න... මහෝදරත් පස්සෙන් දුවනවා- අන්න, එයත් පාරෙ ගිය ත්‍රී වීල් එකකට නඟිනවා...’ දෙවෙනි ප්‍රවෘත්තියත් ආවේය. තෙවැන්නත්-
‘... මොනවා කර ගනියිද දන්නෑ.’

ඉතිං උඹත් අතෑරියා... උන්ට යන්න දීලා. ඒක කරන්නද යකෝ උඹ පස්සෙන් පැන්නුවේ?

අපට සිද්ද වුණේ බලාගෙන ඉන්නටයි.

මනාල ජෝඩුව ගිහිංය. මහෝදර මිසිංය.
ඒ අතරේ සොක්‍රටීස්ගේ මංගල රථයත් පිටත්ව ගිහිංය- හීං සීරුවේ... අප කාටත් හොරෙන්!

පැය බාගයක්- විනාඩි 45ක් විතර ගියාමය, මහෝදර ආපහු ආවේ.
‘මොකද මචං වුණේ?’
‘උන් දෙන්නා බස් එකකට නැග්ග මචං...’
‘උඹටත් නඟින්නනෙ තිබ්බෙ!’
‘අනේ xත්තො! තෝ නං කියයි. තව ඩිංගෙන් අරූ මට පයින් ගහනවා බස් එකෙන් එළියට වැටෙන්න.’

සිද්ද වෙලා තිබුණේ මේකය.
මනාල යුවලගේ ත්‍රී වීලරය පස්සෙන්ම පන්නන්නට මහෝදරට පුළුවන් වෙලාය. නුවර පාරේදී නගරාන්තර බස් රියක් නවත්වා ගත් සොක්‍රටීස්ලා එයට ගොඩවැදිලාය; ඒ මංගල ඇඳුම් පිටින්මය. එහිදී ඉක්මනින් දුවගෙන ගිය මහෝදරත් බසයේ පා පුවරුවට ගොඩවැදී තිබෙයි.
ඒ බසය අද්දන්නට කලින්ය...

“එතකොට මචං සොක්‍රටීස් යකා වගේ මහ හයියෙන් මට කිව්වනේ -හොඳ හිතින් බැහැපන්... නැත්තං මම උඹට පයින් ගහනවා විසිවෙන්න- කියලා. තනි මම මොනව කරන්නද? අල්ලාගෙන හිටිය නං ඌ මට පයින් ගහනවාමයි...’
‘ඉතිං උඹත් අතෑරියා... උන්ට යන්න දීලා. ඒක කරන්නද යකෝ උඹ පස්සෙන් පැන්නුවේ?’

ඒ කතාව එතැනින් ඉවර නැත. ඊට දවස් කිහිපයකට පස්සේ ‘ලංකාදීප’ පත්තරයේ ‘දෙයියෝ සාක්කි’ තීරුවේ මේ සිද්දිය ගැන තදබල විවේචනාත්මක වාර්තාවක් පළවී තිබිණි! (සොක්‍රටීස්ලගේ මඟුල් ඇල්බමයේ එහි පිටපතකුත් තිබෙනවාලු!) ඒ වාර්තාව ලියා තිබ්බේ ඒක පාර්ශ්විකව බලමිනි. වදය දෙන්නට හේතු වුණු කාරණයත්, අපේ වදය කිසිම හිංසනයකින් තොර එකක් බවත් එහි සඳහන් නොවිණි.

ආපහු ආවයින් පස්සේ මහෝදර කට කතාවක් ගමේ පතුරුවා හැරලාය.
‘සොක්‍රටීස්ගෙ හෝම් කමින් දවසට මී හරක් රංචුවක් එහාට දක්කන්නයි ඉන්නේ!’

ඒ කතාව ගම පුරාම පැතිරිලාය... සොක්‍රටීස්ගේ කණටත් වැටිලය.
ඒ Home Coming දවසේ විශේෂ අමුත්තෝ කිහිප දෙනෙක් සුවිශේෂ සූදානමක් ඇතිව සොක්‍රටීස්ලගෙ වත්තේ දොරටුව ළඟ රැකවලේ යෙදී උන්හ. (එක්කෙනෙකුගේ නමත් මට මතකය. කම්බි රාජා!)
කම්බි රාජලා නඩේ උන් හැමෝම හරි හතර රියන්, නැඩ- මැරෑටි- මරාගෙන මැරෙන ජාතියේ මැරයන් වූ බවත් මෙතැනදී නොකියා බැරිය.
(බකමූණු කතා අඩවියේ බකුසාණනුත් පසුගිය කොටසට comment එකක් එවමින් වියලුවේ මෙවන් සිද්ධියක් ගැන දන්වා තිබිණි.)

ඉතිං... යක්ෂයා කරන එකම දෙය නම් බූරුවා අපෙන් නිදහස් කිරීම බවත්, කණ්ඩායමක් වශයෙන් සිටින විට අප පහසුවෙන්ම යක්ෂයාට නතු වෙන බවත්, මත්පැන් ඊට හොඳ උත්තේජනයක් සපයන බවත් යළිදු මට පසක් විය෴0෴

පසු සටහන: මේ සිදුවීමෙන් වසර කිහිපයකට පසු මහෝදරත් මනාලයෙක් වූවේය. එහෙත් 'මඟුල් වද'වලට ලක් වෙතියි බියෙන් කිසිම හිතවතෙකුට නොකියමින්; රහසින්මය ඔහු මඟුල් කා තිබුණේ!