කෙලින් සනා- තෙවෙනි කොටස

ඔබ ඉවසා සිටිය යුතුය. දැන් මගේ ඇඟිලි වෙවුලයි. අද වෙන අකුරක්වත් කොටන්නට බැරි වෙන පාටය, මම ඉක්මනින්ම ඉතිරිය ලියන්නෙමි. 'කෙලින් සනා' දෙවෙන කොටසේ අවසානයට මම පොරොන්දු වූයෙමි. ඉතින්.....

මොකක්ද ආදරේ කියන්නේ? සංසර්ගයේ යෙදිලා වතුර ටික.....

දැන් නම් මට වාරණයක් පනවා ගත යුතුමය. මෙහෙම ගියොත් මෙය මගේ ජීවිතයෙන් බාගයක්ම කියලා මිස ඉවරයක් කරන්නට බැරි වෙනු ඇත. හරි, රන්බණ්ඩා මහත්තයාගේ වේසා කතාව වෙන ලිපියක ලියන්නෙමි. ඒ දැඩි, ඍජු කියමන වැනිම කීමකි එදා උපුල්ද කිව්වේ.

"ඇත්තටම මොකක්ද ආදරේ කියන්නේ? සංසර්ගයේ යෙදිලා වතුර ටික යවාගන්න එකටද ආදරේ කියන්නේ?....විනාඩි ගණනකින් ක්ලයිමැක්ස් එකට එන එකටද ආදරේ කියන්නේ... ඊට පස්සේ ඒ ගැන මතක් කරනකොට නේද අපට හෙණ ත්‍රිල් එකක් දැනෙන්නේ...අපේ පාට්නර් ගැන මතක් කරනකොට, මවාගන්නකොට ඇතිවෙන ස්නේහය...." උපුල් තව ගොඩාරියක් දේවල් කිව්වේය. මට හොඳටම මතක ටික කෙටුවෙමි.

ඊයේ මම 'Downsizing' නම් චිත්‍රපටයක් නැරඹීමි. සිංහල උපසිරැසි දී තිබුණේ රවිඳු තේනබදු කලාකාමියායි. (බයිස්කෝප් සිංහලෙන් සයිට් එකට පින්! ඇයි මං 'සමුදුරු මූර්තිය' පෝස්ටුවේදී හොඳටම තොරතුරු කිව්වේ.) ඉතින් මේ ෆිල්ම් එකේ චරිතවල නම්වලින් කියනවා නම් 'නොග් ලෑන් ට්‍රෑන්' 'පෝල් සෆ්රානෙක්'ගෙන් ප්‍රශ්නයක් අහයි. (ඔවුන් දෙන්නාම 2744:1 අනුපාතයට කුඩාවුන් බවට පත් කළ අයයි.) "ඇමරිකාවේ මිනිස්සු කාරණා අටක් හින්දා sex කරනවානේ.... එදා ඔයා බෝට්ටුවේදී මාත් එක්ක හිටියේ..... ඒ අටෙන් කොයි කාරණාව නිසාද?"

ඇමෙරිකාවේ මිනිස්සු කාරණා අටක් හින්දා sex කරනවාලු!

උත්තර දෙන්න ප්‍රශ්නය තේරුම් අරන් ඉන්න එපැයි. වියට්නාමයේ නොග් අහපු ප්‍රශ්නයවත් ඇමෙරිකාවේ 'පෝල් සෆ්රානෙක්'ට තේරුම් ගන්න අමාරුය. "මොකක්? කාරණා අටක්...."

"ඔව්.... ආදරය, වෛරය, කාමය, සබඳතා බිඳගන්න, සබඳතා ඇති කරගන්න, බීමත්කම, මිත්‍රකම හා අනුකම්පාව නිසා.....අටයි. ඔව්වායින් කොයික හින්දද ඔයා මා එක්ක sex කළේ?" 1996 උපුල් අහපු "ඇත්තටම මොකක්ද ආදරේ කියන්නේ? සංසර්ගයේ යෙදිලා වතුර ටික යවාගන්න එකටද ආදරේ කියන්නේ?....   " ප්‍රශ්නයම හෝ ප්‍රශ්නෙට යම්කිසි උත්තරයක් හෝ මෙතනත් තියෙනවාද මන්දා.

මගේ දිවි ඇතිතෙක් එදා අප අතර ඇතිවුණු විවෘත, ඍජු කතාබහ අමතක නොවේ. අප හොඳටම විවෘතව කතා කරන්නේ එහෙමත් වෙලාවක විතරය. එහෙම කතා කළත් බොහෝම දෙනෙක් එව්වා තේරුම් ගන්නේ නිවැරැදිව නොවේ. එවන් විටෙකදී මා නම් කරන්නේ ඕනේ මඟුලක් හිතාගන්නට හැර නිහඬ වීමය..... ටිකක් හෝව් නිමල්. මේ ලියන්නේ උඹ ගැන නොවෙයි නේද? මොකද නැත්තේ, පංච තන්තරේම තියෙන්නේ නිමල්ගේ අත්දැකීම්. එක-එක වකවානුවලදී එක-එක්කෙනා එක්ක කළ-කියූ දේවල්. මමංකාරයෙන්..... හරිම වචනය එය වගේය. හැබැයි බොරු නැත. ඇත්ත විතරය.

සන්නස්ගල 'ලලනායනය' මුලින්ම ලියන්නට ගත්තේ 'ඇස අස අසෙනි මල' නමෙන් 'කැණිමඩල' පත්තරයටය.....

දැන්, ඊට පස්සේ, 96 සිට අවුරුදු තිහක් විතර කාලයක් තිස්සේ උපුල් ගොඩාක් දුර ගොසිනි. ගොඩාක් ඇරියසුත් කවර් කරගෙනය කියලාත් මට හිතෙයි. ඔබට 'නිර්වාණ' නිර්මාණය සාර්ථකව නිමා කරගන්නටත් ඉඩ-හසර ලැබේවා!

ඔබේ අප්‍රතිහත ධෛර්යය ජයග්‍රහණය කරා ඔබ මෙහෙයවනු ඇත. එයට හොඳම නිදසුනකුත් තිබේ. "ලලනායනය".

මගේ ළඟ තිබෙන පැරැණි පුවත්පත් කලාප ගොන්නෙන් හොයාගන්නට ලැබුණු 'කැණිමඬල'ට අනුව නම් උපුල් ලලනායනය ලියන්නට පටන් ගෙන ඇත්තේ 2000 දීය. 'ඇස අස අසෙනි මල' නමිනි.

කැණිමඬල ඉක්මනින්ම කඩා වැටුණාට පස්සේ ඔහු තවත් කිහිප වතාවක්ම එය පත්තරවලට ලියන්නට වෑයම් කළේය. (මා ඒ හැම එකක්ම දන්නේ නැත.) පාරාදීසයට, මවුබිමට.... ඒ තියා ලේක් හවුස් ප්‍රකාශනයකටත්.... එහෙත් ඒ එකක්වත් සාර්ථකව, වැඩිකල් අල්ලා හිටියේ නැතුවාවත්ද? 2016 සැප්තැම්බරයේ මා BMICH පොත් ප්‍රදර්ශනයට ගියේම උපුල්ගේ පොත් ත්‍රිත්වයක් ගන්නටය. විශේෂයෙන් 'ලලනායනය'.

"........ මට එහෙම ගීත රචකයෙක් වෙන්න හීනයක් නෑ......" උපුල් 2007 මැයි 20 වෙනිදා 'රාවයට' කියා තිබිණි.

"....අනෙක් එක තමයි දැන් හාෆ්ෂිට් කොලයක ගීතයක් ලියලා දුන්නම රුපියල් දස දහසේ සිට ලක්ෂ තුන දක්වා ගීත රචකයාට ගෙවනවා. ඒක ගෙවන්න පටන් ගත්තේ සිරසෙන්. පෙබරවාරි මාසයේ මම ලිව්ව ගීත තුනක් සඳහා රුපියල් හැටදහසක් ගෙව්වා. කවියෙක් වෙන්න හීනයක් තියෙන කෙනෙකුට කවි පොතක් ගහන සල්ලි....."

මේ පුවත දුටු දවසේ සිටම මට මතක් වෙන්නේ තවත් නායකයෙක් ගැනයි. දිසානායක කෙනෙක් නොවේ; සේනානායක කෙනෙක් ගැනයි; ජී.බී. සේනානායක! අදීන, ඍජු, අනම්‍ය කොන්දක් තිබුණු මිනිහෙක්!

ඉතිහාසයට එකතු විය යුතු කරුණු රැසක් 1982 ජුනි 'කල්පනා' සඟරාවේ ......

1982 ජුනි 'කල්පනා' සඟරාව වෙන්වී තිබුණේ ජී.බී. සේනානායක මහත්මා වෙනුවෙනි. ඉතිහාසයට එකතු විය යුතු, වෙසෙසින් සඳහන් වීමට වටිනා කාරණා ගණනාවක් ඒ කලාපයේ තිබිණ.

"අද ජීවතුන් අතරේ සිටින ජ්‍යෙෂ්ඨතම වූද ශ්‍රේෂ්ඨතම වූද සිංහල ලේඛකයා හැටියට ගැනෙන ජී.බී. සේනානායක මහතා දැන් ඔහුගේ ජීවිතයේ හැට නවවෙනි අවුරුද්ද පසු කරමින් සිටී.

........රොහාන් පියදාස මැයි 17 වෙනිදා ඒකල විශාඛා වත්තට ගොස් මේ මහා ලේඛකයා මුණ ගැසුණි.

-රොහාන් ආදරයෙන්-කරුණාවෙන්-පිළිගෙන තේ පැනින්-දුම්වැටියෙන්-සංග්‍රහ කළ ජී.බී. තමා සමඟ සාකච්ඡාවක් පැවැත්වීමට අය කරන ගාස්තුව රුපියල් 300 ක් බව කීවේය. නීතීඥයෙකු දොස්තර කෙනෙකු මෙන් ජී.බී.ද  තමාගේ අදහස් ලබා ගැනීමට අය කරන ගාස්තුව නියම කළේ වෘත්තියේ ගරුත්වය ආරක්ෂා කර ගැනීමටය. ඊට කලින් ගාස්තුවක් නොගෙවා සාකච්ඡා පවත්වන්නට ආ අය සමඟ කතා කිරීම ප්‍රතික්ෂේප කර ඇති නිසා 'කල්පනා' සඟරාව වෙනුවෙන් පමණක් ඒ ප්‍රතිපත්තිය වෙනස් කිරීමට බැරි බව ජී.බී. රොහාන් පියදාසට කීවේය.

රොහාන් පියදාස ජී.බී. සේනානායක මහත්තයා හමුවී ආපසු ආවේ බලාපොරොත්තු කඩ කරගෙනය.

-රොහාන් ආපසු ආවේ බලාපොරොත්තු කඩ කර ගෙනය. ඔහු කොළඹට පැමිණි කඩිනමින්ම මේ පුවත 'කල්පනා' කර්තෘ ගුණදාස ලියනගේට සැල කළේය.

-ඓතිහාසික සිදුවීමකට කටයුතු පිළියෙල කෙරුණි. ශ්‍රී ලංකාවේ පුවත්පතක් හෝ සඟරාවක් මඟින් ලේඛකයෙකුට මුදල් ගෙවා සාකච්ඡාවක් පැවැත්වූ පළමු අවස්ථාව මෙය වීම එම ඓතිහාසික සිදුවීමය.

-මැයි19 වෙනි බදාදා හවස් වරුවේ විශාඛාවත්තේ ජී.බී. සේනානායක නිවසේදී රොහාන් පියදාස සමඟ පැය දෙකක් තිස්සේ පැවැත්වූ ඓතිහාසික සාකච්ඡාවට පාලිත ලක්ෂ්මන් සිල්වාත්, ගුණදාස ලියනගේත් සහභාගි වූහ.''

ඔය ටික තිබ්බේ හයවෙනි පිටුවේය. 'දුගී දුක විකුණා මොළ හූරා කෑම නැවැත්විය යුතුයි' මැයෙන් ඒ සඟරාවේම 6-7-8 පිටුවල තිබුණු ලිපියෙනුත් ඒ මහා වියතාගේ ප්‍රකාශ ටිකාක් උපුටාගෙන මිස පස්ස බලන්නට මට හිත නොදෙයි! කරදරයක් නම් සමාවෙන්න, හොඳේ.

".....මිනිස්සු පත්තර පටන් ගන්නේ රටට ජනතාවට සේවය කරන්න නෙවි. මේ ළඟදිත් මේ රටේ අලුත් පත්තර ඇති උනා. ඕව පළ  කරන්නේ කාටවත් ආදරේට නොවෙයි. දුගී දුක විකුණල සල්ලි හම්බ කරන්න. උස් මහත් වෙන්න.

-ඇමරිකාවේ, එංගලන්තෙ, රුසියාවෙ ලේඛකයන්ට සලකන හැටි අපේ රටේ උදවිය ඇහුවොත් පුදුම වෙයි.

සංස්කෘතික අමාත්‍යංශේ දෙන්නාට මම කිව්වා 'මං අසනීප වෙලා මිසක් අසරණ වෙලා නැහැ' කියලා, ජී.බී.සේනානායක ගත්කරුවා මහත් අභිමානයෙන් කිව්වේය!

-ඕව ගැන කතා කරල පලක් නැහැ. සංස්කෘතික අමාත්‍යාංශෙ මිනිසු දෙන්නෙක් (මම හොඳට ඒ අයව අඳුනනව.) ආව මාව හම්බ වෙන්න ලොකු වෑන් රථයක නැඟිල දවසක් දා; මං ඇහුව ඇයි කියල. ජී.බී. සේනානායක මහත්තය අසනීප වෙලා නිසා ආණ්ඩුවෙන් මුදලක් දෙන්න ආවයි කිව්ව. මං කිව්ව මම අසනීප වෙලා මිසක් අසරණ වෙලා නැත. මට මුදල් එපාය කියල......"

අද ගොඩක් දෙනා ලියන්නේ නිසඳැස් කවිය. ඇත්තම කිව්වොත් ඒවායින් හුඟක් මගේ හිතට නම් වදින එව්වා නොවේ. හොඳ, හිතට වදින, හිත ඇදගන්නා නිර්මාණත් තිබේ. හැබැයි සමහරු ලියන්නේ රිද්මයක් නැති පැළැලිය. ඒවා ලියන අයවත් නිසඳැස් ලංකාවට ගෙනාවේ ජී.බී. බව නොදනිති. ඔන්න මෙච්චරමයි අදට 'කල්පනා'වෙන් ගන්නේ.

"...මෙයට වසර පනහකට පමණ කාලයකට ඉහතදී .... බටහිර සාහිත්‍ය පිළිබඳ පොතක පරිවර්තන ලිපියක ...... සඳහන් වුණා .... ඇමෙරිකාවේ ජාතික කවියා වන වෝල්ට් විට්මන් විසින් වෘත්තයක්, ඡන්දසක් නොතකා කවි ලියනවාය කියා.....

මා ලියූ මුල්ම නිදහස් පද්‍යය පළවූයේ පළි ගැනීම පොතේ නොවෙයි. කේ.ඇම්. සිරිසේනගේ කර්තෘත්වයෙන් ඒ කාලයේ පළවුණු 'වෙළඳාම' නමැති සඟරාවේ. ඒ නිදහස් පද්‍යයේ නම 'දාසයා'.

ජී.බී. සේනානායක මහතා ලියූ මුල්ම නිදහස් පද්‍යය (නිසඳැස) පළවුණේ වෙළෙඳාම සඟරාවේය...... දාසයා - ඒ කාව්‍ය නිර්මාණයයි!

-මේ කවියේ මුල් පිටපත හෝ වෙන පිටපතක් හෝ හොයාගන්නට නැහැ. රාජ්‍ය ලේඛනාගාරයේත් හෙව්වා. එහිත් නැහැ....

"දාසයා'' නිදහස් පද්‍ය ජී.බී.ට මතක ඇති ආකාරයට මෙසේය;

මට පුළුවනි

කටු සෙමිටියෙන්

පහර කන්න

වලන් කඩ                                                      

කරින් ගෙන

අරගෙන ගිහින් 

කඩේ ඉඳගෙන

හෝදන්න පිළිවනි.

ඒත් ආත්මයෙන්  

දාස වෙන්න

බෑ!" (කල්පනා-12 වෙනි පිටුව)" 

මේ පද්‍යයේ 'වලන් කඩ' යන්න 'වළන් කද' විය යුතු යැයි මට හිතුනත් මම එය නිවැරැදි කරන්නේ නැතිවම 'කල්පනාවේ' තිබුණු විදියටම ලිව්වෙමි. සෝදුපත් බලද්දී සිද්ධ වුණු වැරැද්දක් වෙන්නැති, නේද?

ජී.බී.සේනානායක, උපුල් ශාන්ත සන්නස්ගල මහත්වරුන් දෙදෙනාගේම සමහර අදහස්වලට මා........

ජී.බී. සේනානායක මහතාගේත්, උපුල් ශාන්ත සන්නස්ගල මහතාගේත් සමහර අදහස්වලට මා එකඟ නැත. එහෙත් ඔවුන් දෙන්නාම නොබියව සිය අදහස් පළ කළ අය වෙතියි මට සිතේ. අනෙක් අතට ඔවුන් මා වැනි පොත් ගුල්ලන්ට කළ බලපෑම සුළු-පටු නැත! මා ඔවුන් ගැන මෙතෙක් ලිව්වේත් එයට ගෞරවයක් වශයෙනි!